Bệnh thần kinh thị giác ở mèo
Bệnh tăng nhãn áp là tình trạng áp lực cao xảy ra trong mắt nhưng dịch tiết không thể thoát ra từ mắt một cách bình thường. Bệnh tăng nhãn áp mãn tính với áp lực liên tục lên dây thần kinh thị giác sẽ gây tổn thương vĩnh viễn cho dây thần kinh thị giác, dẫn đến mù lòa.
Triệu chứng và các dạng bệnh
Có hai dạng bệnh tăng nhãn áp chính: nguyên phát và thứ phát. Các triệu chứng của bệnh nguyên phát đột ngột, do dịch tiết không thể chảy qua các góc lọc của mắt, như sau:
- Áp lực trong mắt cao
- Mắt nhấp nháy
- Nhãn cầu có thể lùi sâu vào trong đầu
- Các mạch máu trong lòng trắng mắt đỏ lên
- Xuất hiện các khoảng mờ phía trước mắt
- Đồng tử bị giãn nở – hoặc đồng tử không phản ứng với ánh sáng
- Mất thị lực
Các triệu chứng của bệnh mãn tính:
- Nhãn cầu giãn rộng (chứng mắt trâu)
- Mất thị lực rõ ràng
- Thoái hóa trong mắt
Các triệu chứng của bệnh tăng nhãn áp thứ phát, hoặc tăng nhãn áp do nhiễm trùng mắt thứ phát, bao gồm:
- Áp lực trong mắt cao
- Các mạch máu trong lòng trắng mắt đỏ lên
- Xuất hiện các khoảng mờ phía trước mắt
- Các mảnh vụn viêm có thể nhìn thấy ở phía trước mắt
- Đồng tử co lại
- Mống mắt dính vào giác mạc hoặc thấu kính mắt
- Cạnh của mống mắt dính tròn vào thấu kính mắt
Ngoài ra, có thể có các triệu chứng sau:
- Đau đầu khiến mèo dụi đầu để giảm cảm giác áp lực
- Chán ăn
- Thay đổi thái độ, ít muốn chơi đùa hoặc tương tác
Nguyên nhân
Áp lực cao trong mắt xảy ra khi dòng chảy bình thường của dịch tiết trong mắt bị suy yếu do một bệnh nguyên phát về mắt như các góc lọc của mắt phát triển lệch, hoặc bệnh thứ phát do các bệnh khác về mắt như lệch thấu kính chính của mắt (trượt thấu kính trong mắt), viêm các mô của mắt, khối u mắt, hoặc tụ máu ở phía trước mắt do chấn thương. Ở mèo, bệnh tăng nhãn áp thứ phát phổ biến hơn bệnh tăng nhãn áp nguyên phát.
Chẩn đoán
Bạn sẽ cần phải cung cấp cho bác sĩ hồ sơ sức khỏe toàn diện của mèo, các triệu chứng khởi phát mà bạn biết, những sự cố có thể dẫn đên tình trạng này, như tổn thương mắt (ngay cả các tổn thương được cho là nhỏ ). Trong quá trình khám sức khỏe, bác sĩ sẽ kiểm tra áp lực trong mắt mèo bằng cách sử dụng một tonometer (máy đo áp lực) trên bề mặt của mắt. Nếu bệnh xuất hiện đột ngột, bác sĩ thú y sẽ giới thiệu mèo đến bác sĩ nhãn khoa thú y để kiểm tra chi tiết cả hai mắt, bao gồm đánh giá góc lọc bằng giác nghiệm – đo vùng trước mắt. Áp suất trong mắt có thể cao tới 45 đến 65 mmHg, khiến cho mèo rất đau đớn.
Electroretinography (xét nghiệm ghi điện đồ võng mạc) cũng sẽ được thực hiện bởi các bác sĩ nhãn khoa thú y để xác định xem mắt có thể vẫn mù dù được điều trị không. Khi mắc các bệnh thứ phát, chụp X quang và siêu âm có thể tiết lộ những bất thường trong mắt.
Thường thì cả hai mắt đều bị ảnh hưởng, nhưng không phải lúc nào cũng vậy. Trong trường hợp chỉ có một mắt bị ảnh hưởng, cần thực hiện các biện pháp để bảo vệ mắt còn lại không bị mắc bệnh.
Điều trị
Bác sĩ thú y sẽ kê nhiều loại thuốc để giảm áp lực trong mắt mèo và đưa áp lực về mức bình thường càng nhanh càng tốt để cứu vãn thị lực. Mèo thường có các triệu chứng tiềm ẩn trước đó dẫn đến bệnh tăng nhãn áp, trước khi xuất hiện các triệu chứng rõ ràng
Bác sĩ cũng có thể chỉ định phẫu thuật. Có nhiều cách điều trị khác nhau tùy theo tính chất của bệnh. Có thể rút chất dịch và thay thế các tế bào sản xuất chất dịch để ngăn chặn sự tích tụ chất lỏng trong mắt. Quá trình này, được gọi là cyclocryotherapy, sử dụng nhiệt độ lạnh để tiêu diệt các tế bào sản xuất chất lỏng nội nhãn. Nếu phát hiện sớm, cách điều trị này có thể làm bệnh chậm lại hoặc ngừng phát triển. Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp mắc bệnh đã lâu, cần phẫu thuật loại bỏ mắt. Hốc mắt trống có thể khâu lại vĩnh viễn, hoặc dùng một quả cầu để giữ cho không gian mắt được lấp đầy.
Hầu hết mèo sẽ cần thời gian để thích nghi sau khi mất mắt, nhất là khi chúng có thể bị mất thị lực trong một khoảng thời gian. Nói chuyện với bác sĩ về những cách mà bạn có thể giúp mèo thích nghi, cách có thể giúp cuộc sống của mèo dễ dàng hơn khi bị mất thị lực. Trong trường hợp mèo bị mất thị lực hoàn toàn, người chủ nên giữ mèo trong nhà mọi lúc, vì mèo sẽ dễ bị tổn thương hơn nếu không có thị lực.
Chăm sóc
Nếu bệnh đã được phát hiện sớm và bác sĩ có thể kiểm soát bệnh, bạn sẽ cần phải đến chỗ bác sĩ thường xuyên để đánh giá áp lực trong mắt và theo dõi tương tác thuốc, thực hiện các thay đổi nếu cần. Bác sĩ nhãn khoa thú y sẽ kiểm tra mắt không bị ảnh hưởng để xác định nguy cơ phát triển bệnh tăng nhãn áp. Lý do bởi hơn 50% mèo mắc bệnh tăng nhãn áp nguyên phát sẽ bị biến chứng ở mắt còn lại trong vòng 8 tháng, nên cần điều trị dự phòng nhanh chóng cho mèo.
