Một loại ung thư đường mật ở chó
Ung thư biểu mô ống mật là một loại ung thư ác tính thường phát sinh từ biểu mô, lớp lót tế bào của các ống dẫn mật gan (gan). Ung thư loại này thường xuyên tiến triển trong các ống dẫn mật vùng trong gan hơn là trong ống dẫn mật ngoài gan. Ở chó, chúng được tìm thấy phần nhiều ở thùy trái của gan. Biến chứng của bệnh là sự tắc nghẽn đường mật trong ống mật do khối u chèn ép.
Ung thư biểu mô ống mật rất dễ xâm lấn, với khả năng di căn lên đến 67 đến 68 phần trăm ở chó mắc bệnh và rất khó để loại bỏ hoàn toàn bằng phương pháp phẫu thuật. Các vùng thường bị di căn là phổi, hạch bạch huyết của gan và màng bụng (niêm mạc bụng).
Do khuynh hướng của ung thư biểu mô có khả năng di căn lan rộng, nó có thể xâm lấn đến các hạch bạch huyết ở các vùng khác như cơ hoành (thành cơ bắp mỏng ngăn cách khoang ngực và khoang bụng), ruột, tụy, lá lách, thận, bang quang, tiết niệu và xương. Căn bệnh ung thư này do vậy được liệt vào dạng ung thư đặc biệt ác tính nên chó mắc phải thường có tiên lượng xấu.
Đây là loại ung thư gan xếp thứ 2 trong những loại ung thư gan phổ biến mà chó mắc phải. Trong khi tỷ lệ chó mắc bệnh không liên quan đến giống, nhưng người ta cho rằng bệnh hay gặp phải nhất ở chó cái và chó từ 10 tuổi trở lên.
Triệu chứng và loại bệnh
Thông thường, chó mắc bệnh ung thư ống mật sẽ có bụng tròn hoặc sưng do gan phù nề hoặc bụng tích nước. Các triệu chứng phổ biến khác đi kèm với các bệnh bao gồm:
- Mất khẩu vị
- Thiếu năng lượng
- Nhu cầu tiểu tiện và uống nước tăng
- Nôn mửa
- Da vàng và/hoặc vàng mắt (do rối loạn chức năng thận)
Nguyên nhân
- Có thể do nhiễm ký sinh trùng
- Nghi ngờ tiếp xúc với môi trường có chứa chất gây ung thư
Chẩn đoán
Bác sĩ thú y sẽ thực hiện thăm khám, ghi nhận những triệu chứng được cung cấp hoặc những sự cố đã xảy ra có thể dẫn đến tình trạng bệnh (ví dụ: tiếp xúc với chất độc hại). Sau lần kiểm tra đầu tiên, bác sĩ thú y sẽ yêu cầu một hồ sơ máu hóa học, huyết đồ, kết quả phân tích nước tiểu và điện phân. Từ đó, bác sĩ thú y sẽ kiểm tra mức tăng men gan – dấu hiệu cho biết gan bị viêm hoặc bị tổn thương làm cho enzyme tràn vào máu. Thử nghiệm nồng độ α-Fetoprotein có thể giúp xác định xem căn bệnh có phải là do ung thư hay không, và một hồ sơ đông máu sẽ được yêu cầu kiểm tra để xem mức độ dông máu có bình thường hay không.
Có thể tiến hành chụp X-quang vùng bụng và gan để xác định vị trí của ung thư. Siêu âm bụng cũng sẽ cần thiết để quan sát kết cấu và kích thước của gan và các cơ quan bụng xung quanh. Nếu nghi ngờ bị ung thư, chó sẽ tiếp tục được kiểm tra phổi bằng qua hình ảnh X quang. Bởi vì loại ung thư này có tỷ lệ di căn cao, thường ảnh hưởng đến phổi và hạch bạch huyết.
Nếu nghi ngờ bị ung thư, bác sĩ thú y của bạn có thể sẽ cần phải để thực hiện sinh thiết gan để xác minh đúng hay không. Mẫu xét nghiệm thường được lấy bằng cách hút kim tiêm, nhưng trong một số trường hợp, bác sĩ có thể cần một mẫu mô lớn hơn và sẽ cần phải thực hiện một phẫu thuật đơn giản để thu thập mẫu. Điều này có thể được thực hiện bằng cách nội soi, một công cụ chẩn đoán hình ống được trang bị một máy ảnh và kẹp để thu thập mô, và được đưa vào thông qua một vết rạch phẫu thuật nhỏ trong khoang bụng. Mẫu mô sau đó sẽ được gửi để phân tích trong phòng thí nghiệm.
Tương tự, nếu chó của bạn tích dịch ở bụng, bác sĩ thú y của bạn sẽ rút ra một ít dịch gửi đến phòng thí nghiệm để phân tích. Trong khi chờ kết quả của các xét nghiệm này, bác sĩ thú y sẽ điều trị các triệu chứng nếu cần thiết.
Điều trị
Phẫu thuật cắt bỏ ung thư gan là một lựa chọn khi điều trị. Có thể loại bỏ lên đến 75 phần trăm gan nếu mô gan còn lại khỏe mạnh. Hóa trị nói chung không được chỉ định, vì nó đã không được điều trị thành công ở chó. Ngay cả khi phẫu thuật thành công và ít hoặc không có di căn khắp cơ thể, tiên lượng bệnh của chó lúc này vẫn còn khá kém.
Chăm sóc
Bạn sẽ cần phải đến gặp bác sĩ thú y để khám theo dõi sau mỗi hai tháng sau lần chăm sóc ban đầu. Bác sĩ sẽ đo hoạt động của men gan trong dòng máu, và kiểm tra tình trạng gan và các cơ quan của chó bằng cách sử dụng X quang ngực và siêu âm bụng.
