Chó đánh dấu lãnh thổ ở nơi cách xa nhà

5427
Khuyến mãi thức ăn, phụ kiện và đồ chơi thú cưng

Hành vi đánh dấu lãnh thổ ở nơi cách xa nhà và hành vi “chuyển vùng”

Chó giao tiếp với nhau theo nhiều cách. Một trong những cách đó là dùng khứu giác để đánh hơi. Nước tiểu và phân của chó có mùi khá đặc biệt. Khi chó tiểu tiện hoặc đại tiện ở những vị trí cụ thể (đánh dấu lãnh thổ) tức là chúng đang giao tiếp với những con chó tiếp theo đi vệ sinh ở cùng nơi đó. Thông qua mùi chất thải, chó muốn gửi thông điệp là vùng lãnh thổ này đã có chủ. Chó bắt đầu có hành vi đánh dấu lãnh thổ khi chúng trưởng thành. Quá trình thường diễn ra vào khoảng tuổi dậy thì đối với chó đực và thời gian động dục đầu tiên đối với chó cái. Khi chó đến tuổi dậy thì, chúng sẽ thường xuyên dạo chơi ở ngoài nhiều hơn. Hành vi này được gọi là “chuyển vùng”. Chó sẽ quanh quẩn khắp nơi để tìm bạn tình, để khám phá và đánh dấu lãnh thổ của mình. Những con chó chưa bị thiến sẽ đi lang thang và đánh dấu lãnh thổ nhiều hơn so với những con chó đã bị thiến.

Triệu chứng và phân loại

Đánh dấu

  • Chó tiểu tiện hoặc đại tiện ở một khu vực nhất định nào đó mà nó đã lựa chọn
  • Chú chó đã đánh dấu khu vực đã chọn trước đó không chấp nhận
  • Có thể xảy ra trên bề mặt nằm ngang, chẳng hạn như mặt đất
  • Có thể xảy ra trên bề mặt thẳng đứng, chẳng hạn như tường hoặc bụi cây

Chuyển vùng

  • Đi lang thang ở những khu vực cách xa nhà

Nguyên nhân

Có thể là hành vi bình thường hoặc có thể do bệnh lý gây ra

Thay đổi nội tiết tố khiến chó thích đánh dấu và đi lang thang

Chó học cách đánh dấu và “chuyển vùng” từ các động vật khác hoặc thông qua hành vi bản năng

Đánh dấu

  • Cần xác định lãnh thổ
  • Cần giao tiếp với những con chó khác
  • Nhiễm trùng bàng quang
  • Lo lắng
  • Tiêu chảy
  • Táo bón
  • Bệnh túi hậu môn (tuyến mùi gần hậu môn)

Chuyển vùng

  • Mong muốn khám phá lãnh thổ
  • Cần tìm bạn tình (chó cái có thể đang ở thời kỳ động dục hoặc chó đực có thể theo mùi hương của con cái ở thời kỳ động dục)
  • Cần tìm những con chó khác để cùng chơi
  • Cần có nhiều thức ăn hơn
  • Cần đánh dấu lãnh thổ
  • Sợ hãi (ám ảnh)
  • Lo lắng chia ly

Chẩn đoán

Bạn cần phải cung cấp đầy đủ bệnh sử và các hành vi tiền đề trước khi chó có hành vi đánh dấu, “chuyển vùng”. Ngoài các kiểm tra cơ thể cần thiết, bác sĩ thú y cũng sẽ tiến hành các xét nghiệm tiêu chuẩn: xét nghiệm công thức máu toàn bộ, hồ sơ sinh hóa và phân tích nước tiểu. Những xét nghiệm này sẽ giúp bác sĩ xác định liệu có bệnh lý tiềm ẩn nào không, chẳng hạn như nhiễm trùng bàng quang, có thể gây ra các triệu chứng tiểu bậy ở chó. Trong một số trường hợp, bác sĩ sẽ đề cập đến các xét nghiệm chuyên sâu hơn như xét nghiệm máu tuyến giáp để đảm bảo không có gì bất thường về mức tuyến giáp và xét nghiệm phân để loại trừ ký sinh trùng đường ruột hoặc thiếu hụt dinh dưỡng.

Nếu xét nghiệm phân tích nước tiểu cho thấy con chó của bạn bị nhiễm trùng bàng quang, bác sĩ thú y sẽ yêu cầu nuôi cấy nước tiểu và chụp X-quang bàng quang của con chó. Quá trình nuôi cấy sẽ cho thấy chính xác nguyên nhân gây ra nhiễm trùng bàng quang. Hình ảnh X-quang sẽ cho thấy sỏi bàng quang hoặc các vấn đề khác nếu có. Đây cũng có thể là nguyên nhân gây nhiễm trùng bàng quang.

Nếu bạn có một con chó cái chưa bị thiến, bác sĩ thú y cũng có thể phân tích tế bào âm đạo để xác định giai đoạn động dục. Nếu tất cả các xét nghiệm cho kết quả bình thường thì có thể con chó của bạn có vấn đề về hành vi.

Điều trị

Nếu nguyên nhân của hành vi đánh dấu lãnh thổ và “chuyển vùng” là do chó mắc bệnh thì trước hết bác sĩ sẽ có liệu trình điều trị bệnh. Phương pháp này có thể giúp hạn chế một số hành vi. Nếu con chó của bạn chưa bị thiến, bác sĩ thú y sẽ khuyên bạn nên làm điều đó trừ khi bạn có kế hoạch nhân giống chó. Nếu con chó của bạn đã được chẩn đoán có vấn đề về hành vi, bác sĩ thú y sẽ hướng dẫn lập kế hoạch thay đổi hành vi đó (liệu pháp điều chỉnh hành vi). Kế hoạch này thường liên quan đến những thay đổi trong thói quen hàng ngày của bạn đối với con chó.

Nếu bạn phải đối mặt với rắc rối về hành vi “chuyển vùng” của chó thì cần phải tăng số lượng bài tập cho chó mỗi ngày. Chơi đùa với chó vài lần một ngày và dắt chó đi dạo có dây xích mỗi ngày sẽ giúp tiêu hao rất nhiều năng lượng và chó sẽ không còn bị bức bối thể chất nữa. Lý tưởng nhất là bạn nên để chó chơi ở sân sau có hàng rào chắn an toàn. Tuy nhiên, nếu trong trường hợp điều kiện không cho phép và bạn cảm thấy chó có biểu hiện khác lạ trong nhiều ngày qua thì bạn hãy đặt “dịch vụ chăm sóc ban ngày” cho chó, ít nhất là vào dịp lễ, để chú chó của bạn được nghỉ ngơi hàng ngày trong lúc đợi bạn quay về. Các trung tâm chăm sóc chó ban ngày thường có không gian đủ rộng để chó có thể chơi đùa, giúp tăng tần suất hoạt động và tiêu hao năng lượng. Nếu thú cưng của bạn lang thang vì lo lắng hoặc sợ hãi sự chia ly thì bác sĩ thú y sẽ lập chương trình huấn luyện hành vi để giúp con chó chống lại sự lo lắng. Trong một số trường hợp, có thể phải cần đến thuốc để giúp chú chó bình tĩnh và vượt qua vấn đề này.

Nếu con chó của bạn có vấn đề về hành vi đánh dấu thì không nên để các động vật khác quanh quẩn gần nhà và sân của bạn. Nếu con chó cưng nhà bạn đã tiểu tiện hoặc đại tiện trong nhà thì cần phải vệ sinh hoàn toàn những khu vực đó bằng chất tẩy rửa đặc biệt để loại bỏ triệt để mùi hôi. Sau khi vệ sinh, bạn không nên để chó tiếp cận những khu vực này một lần nữa cho đến khi có thể huấn luyện hành vi của nó. Một lựa chọn khác là sử dụng pheromone động vật tổng hợp trong nhà để ngăn chó đánh dấu lãnh thổ. Những phiên bản nhân tạo này có mùi chó tự nhiên nên chó nhà bạn sẽ nghĩ rằng lãnh thổ đã được đánh dấu và chúng sẽ không đánh dấu lại bằng nước tiểu của mình. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ thú y để biết thêm về điều này và các tùy chọn khác để ngăn chặn hành vi đánh dấu của con chó nhà bạn.

Chăm sóc

Trong thời gian đầu khi bạn trị liệu điều chỉnh hành vi cho chó, bác sĩ thú y sẽ thường xuyên kiểm tra tiến trình nhằm kịp thời giải quyết mọi vấn đề có thể xảy ra và để đảm bảo liệu pháp được thực hiện đúng theo kế hoạch. Nếu con chó của bạn đang dùng thuốc chống lo âu, bạn cần mang chó quay lại phòng khám để theo dõi công thức máu và mức sinh hóa hoàn chỉnh để kịp thời phát hiện khi thuốc làm tổn thương cơ quan nội tạng của chó.

Bởi vì đánh dấu lãnh thổ và “chuyển vùng” là hành vi bình thường của chó nên có thể phải mất một thời gian thì chó mới có thể thay đổi hành vi và dừng hoàn toàn. Sự kiên nhẫn của bạn trong suốt quá trình đào tạo hành vi sẽ là yếu tố quyết định dẫn đến kết quả thành công. Hãy ghi nhớ tầm quan trọng của việc huấn luyện chó không tuân theo sự thôi thúc bản năng: khi đi lang thang, chú chó của bạn có thể sẽ là nạn nhân hoặc là kẻ tấn công trong các cuộc chiến giữa những con chó hoặc có thể bị xe đụng hoặc nó có thể bị con người làm tổn thương hoặc đánh cắp.

Trong số những lý do phổ biến nhất mà mọi người không đưa chó vào nhà là vì chúng tiểu tiện hoặc đại tiện trong nhà và thường xuyên chạy ra ngoài. Sự căng thẳng diễn ra trong nhà do những hành vi này mang lại càng khẳng định tầm quan trọng của quá trình rèn luyện loại bỏ hành vi. Hãy kiên nhẫn với con chó của bạn và sử dụng nhiều phương pháp củng cố hành vi tích cực khi chó học được cách hành xử tốt hơn.

Bất cứ kế hoạch điều trị nào mà bạn và bác sĩ thú y đưa ra đều cần được tuân thủ nhất quán trong suốt quãng đời còn lại của chú chó để tránh lặp lại hành vi không phù hợp. Nếu con chó của bạn đang được điều trị lo âu, có thể cần phải dùng thuốc trong một thời gian dài. Một số con chó có thể được cai thuốc nhưng những con khác thì gặp nhiều khó khăn hơn.

Phòng ngừa

Thiến chó cái trước chu kỳ động dục đầu tiên và thiến con chó đực trước khi đến tuổi dậy thì sẽ giúp phòng ngừa được rất nhiều hành vi đáng ngờ. Chủ nuôi phải tạo cơ hội để chó được hoạt động nhiều trong mỗi ngày, đảm bảo duy trì sức khỏe thể chất và tinh thần của nó