Vi khuẩn Canine Bartonellosis
Bartonellosis là một bệnh do vi khuẩn truyền nhiễm đang bắt đầu xuất hiện ở chó, gây ra bởi vi khuẩn gram âm Bartonella, có thể gây hại đến mèo và con người. Ở người, nhiễm vi khuẩn Bartonella còn được gọi là bệnh mèo cào (CSD), mặc dù vết thương không nhất thiết có từ vết xước hoặc vết cắn của mèo.
Vi khuẩn Bartonella spp được truyền sang chó thông qua bọ chét, ruồi cát, chấy và ve. Chó chăn gia súc và săn bắn có nguy cơ cao hơn do tăng tiếp xúc với vật chủ như ruồi cát, chấy, bọ chét và ve. Một điều đáng chú ý của bệnh này là cả chó và người đều có chung một triệu chứng lâm sàng.
Đây là một bệnh truyền nhiễm, có nghĩa là nó có thể lây truyền giữa động vật và con người. May mắn thay, bệnh này không gây tử vong, nhưng nó vẫn gây ra những rủi ro lớn cho bệnh nhân suy giảm miễn dịch, chẳng hạn như những người có virus AIDS, hoặc những người đang trải qua điều trị hóa học.
Triệu chứng và loại bệnh
Phần lớn bệnh nhân dưới 21 tuổi. Ở người, thường gặp những triệu chứng sau:
- Mụn mủ tấy đỏ (u sưng cứng, nhỏ) tại vết cắn hoặc vết trầy xước
- Đau hạch bạch huyết ở những vùng có liên quan
- Run rẩy và ớn lạnh
- Khó ở
- Mất khẩu vị
- Đau cơ
- Buồn nôn
- Chức năng não bị thay đổi
- Viêm kết mạc mắt (mắt hồng)
- Viêm gan
Các triệu chứng ở chó bao gồm:
- Sốt
- Phình gan và lá lách
- Đi khập khiễng
- Sưng và viêm hạch bạch huyết
- Viêm cơ tim
- Viêm và kích ứng mũi
- Nhiễm trùng mắt
- Nôn mửa
- Tiêu chảy
- Ho
- Co giật
- Viêm khớp
- Nhảy mủi hoặc chảy máu mũi
- Viêm não
- Nhiều triệu chứng khác tương tự như ở người
Nguyên nhân
- Nhiễm khuẩn Bartonella
- Tiền sử mắc bọ chét
- Lây truyền ở chó thông qua ruồi cát, chấy rận, ve và do tiếp xúc với bọ chét
- Chó sống ở môi trường nông thôn nguy cơ mắc bệnh cao
- Truyền từ chó sang người được cho rằng thông qua vết cắn
Chẩn đoán
Người nhiễm bệnh thường có tiền sử bị chó. Nhiễm khuẩn Bartonella có triệu chứng mọc mụn mủ sưng đặc trưng tại chỗ vết thương cắn.
Nếu chó bị nghi ngờ bị nhiễm Bartonella spp., Bác sĩ thú y của bạn sẽ tiến hành kiểm tra đầy đủ, bao gồm xét nghiệm máu trong phòng thí nghiệm, hồ sơ sinh hóa và phân tích nước tiểu.
Nhiều vấn đề bất thường có thể xảy ra như giảm số lượng tiểu cầu (các tế bào cần thiết cho việc đông máu) hoặc thiếu máu. Xét nghiệm máu sẽ thể hiện rõ sự gia tăng số lượng bạch cầu (WBCs), hoặc còn gọi là chứng tăng bạch cầu. Hồ sơ hóa sinh cho thấy các men gan bất thường và sự sụt giảm nồng độ albumin (một protein trong máu) ở chó bệnh. Xác nhận sự hiện diện của Bartonella spp. cũng đồng thời cho thấy kết quả tích cực từ việc phát triển, hoặc nuôi cấy các sinh vật từ một mẫu máu bị nhiễm bệnh. Xét nghiệm phản ứng chuỗi polymerase (PCR) là một phương pháp tiên tiến hơn để phát hiện ADN vi khuẩn bằng cách sử dụng một mẫu mô được lấy từ tổn thương.
Điều trị
Ở người, vết cắn hoặc vết xước bị tẩy sạch và khử trùng triệt để. Trong trường hợp có các hạch bạch huyết bị sưng hoặc đau, có thể thực hiện hút để loại bỏ mủ dư thừa. Nói chung, đây là một căn bệnh không đáng lo ngại, tương tự như bệnh cúm thông thường. Khuyến khích nghỉ ngơi cho đến khi các triệu chứng giảm xuống để ngăn ngừa tình trạng tăng nặng hơn các triệu chứng và đối với trường hợp nặng có thể được điều trị bằng kháng sinh. Hầu hết tình trạng bệnh sẽ khỏi trong vòng một vài tuần, và trong một số trường hợp, các triệu chứng nhỏ, chẳng hạn như các tuyến bị sưng và mệt mỏi, có thể kéo dài trong một vài tháng.
Hiện chưa có một công thức thuốc kháng sinh đặc trị cho bệnh bartonellosis ở chó. Tùy thuộc vào các triệu chứng, bác sĩ thú y sẽ có những chỉ định thuốc kháng sinh thích hợp.
Chăm sóc
Bệnh nhân suy giảm hệ miễn dịch (ví dụ như những người bị AIDS và những người đang trải qua hóa trị) có nguy cơ mắc các triệu chứng nghiêm trọng hơn do đó nên tránh bị chó cắn. Điều này bao gồm tiếp xúc với chó, và chơi với chó con để chó gặm chân.
Nguy cơ lây truyền chính xác bệnh này từ chó sang người hiện chữa được giải thích rõ tuy nhiên, nếu bạn bị chó cắn, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn thích hợp. Tiên lượng tổng quát của bệnh này ở chó là rất đa dạng và phụ thuộc vào tình trạng lâm sàng của bệnh. Sau đợt điều trị ban đầu, bạn nên theo dõi bất kỳ sự tái phát của các dấu hiệu lâm sàng, gọi cho bác sĩ thú y nếu phát hiện thấy chó có bất kỳ diễn biến xấu nào. Xin lưu ý rằng vì căn bệnh này chưa được nghiên cứu rõ ở chó, nên chưa có phương pháp điều trị hoàn chỉnh nào.
Phòng tránh
Cách phòng ngừa tốt nhất đó chính là tránh cho chó tiếp xúc với bọ chét, ve , ruồi cát và chấy rận.
