Chứng nhiễm độc hydrocarbon trong dầu mỏ ở chó
Nhiễm độc hydrocarbon là khi con vật có phản ứng nghiêm trọng và mắc bệnh giống như do cơ thể phản ứng với chất độc khi nó tiếp xúc với sản phẩm dầu mỏ tinh chế hoặc ăn phải sản phẩm loại này.
Các sản phẩm từ dầu mỏ thường gây độc cho con vật nhỏ như nhiên liệu, dung môi, dầu nhờn và sáp, cũng như một số loại thuốc trừ sâu và sơn là những sản phẩm có gốc dầu mỏ. Các sản phẩm từ dầu mỏ như benzene và xăng trắng thường dễ bị con vật hít vào phổi, dẫn đến tình trạng viêm phổi kẽ, tình trạng nguy hiểm đe dọa đến tính mạng con vật nếu sản phẩm dầu mỏ đó lan ra trên toàn bộ bề mặt phổi, dẫn đến viêm. Các sản phẩm có mùi thơm, cấu trúc hóa học dạng vòng như benzene thường là nguyên nhân gây nên tình trạng nhiễm độc toàn thân (trên toàn cơ thể).
Khi da con vật tiếp xúc với các sản phẩm dầu mỏ như xăng hoặc dầu hỏa hay để những sản phẩm này gần miệng con vật sẽ làm cho nó bị nhiễm độc. Chó thỉnh thoảng tiếp xúc với những sản phẩm này trong tình trạng nó bị phơi nhiễm với dầu tràn, và đôi khi là do con người bôi xăng hoặc những dung môi khác lên con vật nhằm loại bỏ tạp chất trên da hoặc lông như sơn và những tạp chất dính khác.
Trong trường hợp nhiễm độc loại này, bạn không được cố làm cho con vật nôn ói, bởi những chất này nếu quay ngược lại đường thực quản sẽ gây độc cho cơ thể nhiều hơn nếu nuốt xuống. Hoặc chú chó của bạn có thể hít phải chất độc và nó đi vào phổi dẫn đến tình trạng viêm phổi hít.
Mèo cũng dễ bị mắc bệnh do nhiễm độc hydrocarbon dầu mỏ. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm thông tin về tình trạng này ảnh hưởng như nào đến loài mèo, hãy truy cập vào trang này.
Triệu chứng
- Con vật có mùi giống như mùi sản phẩm làm từ dầu mỏ
- Sốt
- Nôn ói
- Tiêu chảy
- Chóng mặt
- Rối loạn
- Lo lắng
- Khó thở (tắc thở, ho, nghẹn)
- Đau bụng
- Da/ nướu xanh tím
- Tiết quá nhiều nước bọt
- Cào mõm
- Nghiến hàm
- Lắc đầu
- Đi lảo đảo/ gặp vấn đề trong đi lại (thất điều)
- Run rẩy và co giật (hiếm xảy ra)
- Nhịp tim bất thường
- Nghẹt thở
- Mất ý thức/ hôn mê
- Mất các chức năng cơ thể
Nguyên nhân
Hít phải, ăn phải hoặc tiếp xúc trực tiếp với các sản phẩm hydrocarbon trong dầu mỏ như: xăng, benzen, dầu hỏa, dung môi pha sơn, dầu lanh, và nhựa thông (dầu lanh và nhựa thông không có chứa hydrocarbon nhưng độc tố ảnh hưởng đến cơ thể con vật tương đương với hydrocarbon).
Nhiễm độc có thể do con vật nuốt phải sản phẩm chứa hydrocarbon dầu mỏ, có dính hydrocarbon dầu mỏ trên da, hoặc trên lông, hoặc hít phải khói từ các sản phẩm hydrocarbon dầu mỏ.
Chẩn đoán
Bạn cần phải cung cấp cho bác sỹ thú y lịch sử bệnh chi tiết về tình trạng sức khỏe chú chó của bạn, bao gồm, các triệu chứng nền, những tình huống đã gặp phải có thể dẫn đến tình trạng trên. Bệnh sử bạn cung cấp có thể giúp bác sỹ thú y xác định cơ quan nào trong cơ thể đang bị tổn thương do độc tố này gây ra, cũng như để loại trừ các tác nhân gây độc khác như ethylene glucol hoặc phơi nhiễm thuốc. Nếu bạn có thể lấy mẫu từ bãi nôn của con vật cho bác sỹ thú y thì bác sỹ thú y có thể xác định được biện pháp điều trị ngay lập tức.
Bảng phân tích máu tổng quát sẽ được đưa ra bao gồm bảng phân tích thành phần hóa học máu, phân tích công thức máu tổng quát, phân tích nước tiểu và xét nghiệm điện giải. Bác sỹ thú y sẽ kiểm tra mẫu nôn hoặc những thứ bên trong dạ dày con vật để xem có chế phẩm dầu mỏ trong đó không. Một vài con mắc bệnh viêm phổi hít do hít phải sản phẩm chứa dầu mỏ. Bác sỹ thú y sẽ tiến hành chụp X quang vùng ngực để tìm xem có dấu hiệu nào của tình trạng viêm và viêm phổi không để có biện pháp điều trị kịp thời.
Điều trị
Bác sỹ thú y sẽ cho con vật uống than hoạt tính để làm loại bỏ và trung hòa độc tố trong cơ thể. Nếu chú chó của bạn vừa mới ăn phải sản phẩm có chứa dầu mỏ, thì bác sỹ thú y sẽ tiến hành rửa dạ dày cho nó. Trong những trường hợp như vậy nếu bạn cố làm cho chú chó của mình nôn ra những thứ nó vừa ăn thì đây là biện pháp không thích hợp, bởi con vật có thể sẽ mắc viêm phổi hít, tác dụng phụ nghiêm trọng do việc nôn ói gây nên.
Trong tất cả các trường hợp con vật nuốt phải hydrocarbon dầu mỏ không phức tạp (ví dụ, con vật không bị ngộ độc bởi chất khác, chất nhiều độc tố hơn), mục đích chính là làm tối thiểu nguy cơ chất độc hít vào trong phổi. Bác sỹ thú y có thể cho chú chó của bạn thở oxy, điều này phụ thuộc vào tình trạng phổi của con vật khi nó được đưa đến bệnh viện. Nếu con vật có dính hydrocarbon dầu mỏ trên da hoặc lông, thì nó sẽ được vệ sinh tắm rửa tại bệnh viện và có thể sẽ được cho dùng thuốc kháng sinh tại chỗ để ngăn ngừa tình trạng viêm da do bị kích ứng.
Chăm sóc
Giữ tất cả những sản phẩm làm từ dầu mỏ hoặc có gốc dầu mỏ khỏi tầm với của chú chó nhà bạn, tốt nhất là để chúng trong cái tủ được khóa hoặc có gắn khóa bảo vệ trẻ em nhằm tránh tình trạng chú chó nhà bạn vô tình bị nhiễm độc. Nếu nó có bất kỳ biểu hiện khó thở nào sau khi được ra viện, ví dụ như nhịp thở tăng, đau, ho, … thì hãy gọi ngay cho bác sỹ thú y và mang nó đến bệnh viện để điều trị kịp thời.
