Giảm niệu và vô niệu ở mèo
Giảm niệu là một thuật ngữ y khoa chỉ tình trạng trong đó cơ thể tạo ra một lượng nhỏ bất thường nước tiểu – với sự sản xuất nước tiểu ở tốc độ dưới 0,25ml/kg/giờ. Vô niệu là một thuật ngữ y khoa chỉ tình trạng trong đó về cơ bản, cơ thể không sản xuất nước tiểu, với sự sản xuất nước tiểu ở tốc độ dưới 0,08ml/kg/giờ.
Giảm niệu do sinh lý xảy ra khi thận hạn chế sự mất nước thận để duy trì sự cân bằng dịch và chất điện giải trong cơ thể. Giảm niệu do bệnh lý là hậu quả của tình trạng tổn thương mô thận nghiêm trọng, tình trạng này có thể xảy ra do một số yếu tố. Vô niệu có thể là do bệnh thận, hoặc tắc nghẽn dòng chảy tiết niệu.
Triệu chứng và phân loại
Thông thường, triệu chứng chính của giảm niệu hoặc vô niệu là lượng nước tiểu được sản xuất và bài tiết giảm đi. Các triệu chứng khác thường đa dạng tùy thuộc vào loại giảm niệu hoặc vô niệu đang hiện diện. Dấu hiệu của giảm niệu do sinh lý bao gồm mất nước, niêm mạc nhợt nhạt, mạch đập yếu, mạch đập nhanh hoặc bất thường, và có tiền sử mất nước (ví dụ: do nôn mửa hoặc tiêu chảy quá mức). Dấu hiệu của bệnh giảm niệu do bệnh lý thường bao gồm tiền sử bệnh thận tiến triển với các triệu chứng như chán ăn và sụt cân. Các triệu chứng của vô niệu có thể được quan sát thấy trong khi kiểm tra sức khỏe, với các dấu hiệu cho thấy tình trạng như dịch xâm nhập vào các mô xung quanh đường tiết niệu, và đau ở bụng khi sờ nắn.
Nguyên nhân
Có nhiều tình trạng có thể là nguyên nhân gây ra các loại giảm niệu và vô niệu khác nhau. Giảm niệu do sinh lý có thể do giảm tưới máu thận, được gây ra bởi tình trạng huyết áp, hoặc thể tích máu thấp, hoặc ưu trương, tăng áp suất dịch trong cơ thể. Giảm niệu do bệnh lý thường là do suy thận cấp tính (đột ngột) hoặc bệnh thận mãn tính. Vô niệu có thể là do tắc nghẽn hoàn toàn đường tiết niệu, vỡ đường bài tiết nước tiểu, hoặc do suy thận rất nặng.
Có nhiều yếu tố nguy cơ có thể làm tăng tỷ lệ mắc bệnh giảm niệu hoặc vô niệu, bao gồm mất nước, huyết áp thấp, bệnh thận, bệnh gan, chấn thương, chẳng hạn như do tai nạn xe hơi, tiểu đường và suy đa tạng.
Chẩn đoán
Các thủ thuật chẩn đoán chính bao gồm nội soi niệu đạo, sử dụng công cụ chẩn đoán có thể chèn vào để quan sát bên trong đường tiết niệu và thành bàng quang, và có thể cung cấp bằng chứng về tình trạng tắc nghẽn hoặc vỡ đường tiết niệu. Các xét nghiệm bổ sung có thể bao gồm phân tích nước tiểu, điện tâm đồ (ECG), chụp X quang bụng và siêu âm để loại trừ hoặc xác nhận tắc nghẽn đường tiết niệu.
Điều trị
Giảm niệu và vô niệu là các trường hợp cấp cứu y tế cần được điều trị ngay lập tức. Nếu không được điều trị, những tình trạng này có thể dẫn đến tử vong trong vòng vài giờ hoặc vài ngày. Phương pháp điều trị phù hợp phụ thuộc vào nguyên nhân của tình trạng này. Giảm tưới máu thận, nếu có, cần phải được điều trị bằng cách tiêm tĩnh mạch (IV) dung dịch muối thông thường hoặc chất lỏng tương tự. Ngay khi tình trạng giảm tưới máu thận được điều trị, một loại thuốc lợi tiểu để khuyến khích sản xuất nước tiểu và dòng chảy nước tiểu có thể được kê đơn. Nếu có một khối tắc nghẽn trong đường tiết niệu, chẳng hạn như phát triển mô bất thường dưới dạng một khối tân sinh (khối u), nó sẽ cần phải được loại bỏ.
Trong trường hợp giảm niệu và vô niệu nguyên phát, việc điều trị được giới hạn để giải quyết các triệu chứng và hỗ trợ mèo bệnh đủ thời gian để tự phục hồi chức năng thận. Loại bỏ các yếu tố gây bệnh có thể làm ngừng lại hoặc làm chậm tổn thương thận.
Chăm sóc
Điều quan trọng là tốc độ dòng chảy tiết niệu của mèo phải được theo dõi để kiểm tra các dấu hiệu tiến triển. Có thể cần có một ống thông tiết niệu để xác định chính xác thể tích nước tiểu, nhưng điều quan trọng là phải đặt và làm sạch ống thông đúng cách để tránh tình trạng nhiễm trùng đường tiết niệu do vi khuẩn. Bác sĩ thú y sẽ tư vấn cho bạn cách tốt nhất để tiến hành thủ thuật này.
Phòng ngừa
Do trên thực tế có rất nhiều nguyên nhân khác nhau gây giảm niệu và vô niệu, vì vậy không có phương pháp phòng ngừa cụ thể nào có thể được đề xuất. Một lối sống lành mạnh thường sẽ hữu ích.
