Suy tuyến yên ở chó
Một số hormone được sản xuất bởi tuyến yên, bất kỳ một hoặc nhiều trong số đó có thể bị thiếu. Dẫn đến tình trạng suy tuyến yên, do sự sản xuất hormone thấp của tuyến yên, một tuyến nội tiết nhỏ nằm gần vùng dưới đồi ở nền sọ. Trong số những hormone này, một số loại có vai trò quan trọng hơn về mặt lâm sàng là hormone kích thích tuyến giáp (TSH); hormone vỏ thượng thận (được sản xuất bởi thùy trước tuyến yên, là phần kích thích vỏ thượng thận); các hormone tạo hoàng thể (kích thích bài tiết của steroid tình dục); hormone kích thích nang do các tế bào hướng sinh dục ở thùy trước tuyến yên tiết ra); và hormone tăng trưởng (GH). Suy tuyến yên cũng có thể là hậu quả của tình trạng tổn thương tuyến yên do quá trình ung thư, thoái hóa hoặc bất thường gây ra.
Rối loạn này được biết đến là xảy ra trung bình ở chó khoảng hai đến sáu tháng tuổi. Giống có ảnh hưởng đến nguy cơ mắc bệnh, và các giống becgie Đức, chó gấu Carnelian, spitze, toy pinscher, và weimaraner. Ở những con chó becgie Đức và chó gấu Carnelian, nguyên nhân là do sự di truyền gen lặn trên nhiễm sắc thể thường.
Triệu chứng
Các triệu chứng của suy tuyến yên có thể khác nhau tùy thuộc vào loại hormone bị thiếu, và chức năng cơ thể nào đang bị ảnh hưởng bởi tình trạng thiếu hụt này. Ví dụ, thiếu hormone tạo hoàng thể có thể dẫn đến những bất thường về tình dục như bộ phận sinh dục nhỏ bất thường, và thiếu GH có thể dẫn đến thiếu sự tăng trưởng phù hợp hoặc lùn. Nếu tuyến đang bị ảnh hưởng bởi ung thư hoặc khối u, chó bệnh có thể bị đau ở đầu (với hậu quả là dụi đầu) hoặc các vấn đề về thị giác. Các triệu chứng khác bao gồm:
- Chậm phát triển tâm thần, với biểu hiện là gặp khó khăn trong việc học cách đi vệ sinh ngoài nhà
- Da mỏng, giảm trương lực – màu nhạt hơn hoặc không căng bằng bình thường, như của các cơ hoặc động mạch
- Mất lông trên thân (rụng lông)
- Tăng sắc tố da – một vùng da bị tối màu
- Răng mọc chậm
- Dụi đầu do cảm giác đau ở đầu do khối u gây ra
Nguyên nhân
- Bẩm sinh
- Nang túi Rathke – một khối u nang lành tính phát triển từ mô thai còn sót lại
- Thiếu GH (hormone tăng trưởng) tách biệt
- Khối u tuyến yên
- Do mắc phải
- Chấn thương
- Xạ trị
Chẩn đoán
Bạn sẽ cần phải cung cấp bệnh sử toàn diện, sự tăng trưởng, phát triển hành vi của chó, sự khởi phát các triệu chứng và các sự việc có thể dẫn đến tình trạng này, chẳng hạn như chấn thương đầu. Một bảng tổng phân tích máu sẽ được tiến hành, bao gồm xét nghiệm hóa học máu, xét nghiệm công thức máu, và phân tích nước tiểu. Xét nghiệm máu là phương pháp đáng tin cậy nhất để chẩn đoán tình trạng này.
Kết quả xét nghiệm máu tiêu chuẩn có thể cho thấy sự gia tăng bạch cầu ái toan (tế bào máu trắng), tăng lympho bào (bệnh của các tuyến bạch huyết), giảm phosphate huyết (thiếu phốt pho), hoặc hạ đường huyết (lượng đường trong máu thấp). Các xét nghiệm khác trong phòng thí nghiệm sẽ kiểm tra nồng độ hormone trong máu. Bác sĩ thú y sẽ muốn bạn đưa chó đến lấy máu vào buổi sáng để đo mức TSH và prolactin cơ bản. Một xét nghiệm máu khác, được gọi là xét nghiệm động, đo nồng độ hormone sau khi tiêm một chất kích thích hormone. Điều này có thể được sử dụng để kiểm tra mức ACTH và GH. Kết quả của các xét nghiệm này nói chung là những dấu hiệu rõ nhất để nhận biết suy tuyến yên. Kỹ thuật hình ảnh trực quan, chủ yếu là chụp X-quang, có thể được sử dụng để kiểm tra sự hiện diện của khối u hoặc nang trong vùng lân cận của tuyến yên.
Điều trị
Việc kiểm soát tình trạng suy tuyến yên thường được tiến hành ngoại trú. Các thực phẩm bổ sung hormone tăng trưởng sẽ được dùng cho chó ba lần mỗi tuần trong 4-6 tuần, và lặp lại nếu cần thiết. Khối u tuyến yên có thể được phẫu thuật cắt bỏ trong một số trường hợp, nhưng tiên lượng thường không tốt.
Chăm sóc
Bác sĩ thú y sẽ lên lịch khám theo dõi để theo dõi nồng độ glucose trong máu và nước tiểu của chó. Việc bổ sung hormone tăng trưởng sẽ bị dừng lại nếu phát triển tình trạng đường niệu (một tình trạng bất thường của thuốc lợi tiểu thẩm thấu do sự bài tiết glucose của thận), hoặc nếu lượng glucose trong máu cao hơn 150 mg/dL.
Da và lông của chó sẽ có cải thiện trong vòng 6-8 tuần sau khi bắt đầu bổ sung hormone tăng trưởng và tuyến giáp. Nói chung, trong trường hợp mức GH thấp, sẽ không có sự gia tăng về chiều cao vì các sụn tăng trưởng thường đóng lại vào thời điểm chẩn đoán được thực hiện. Không may là, do nhiều hormone bị ảnh hưởng bởi rối loạn tuyến yên rất cần thiết cho sức khỏe tổng thể, nên tiên lượng lâu dài cho suy tuyến yên là kém.
