Tăng nitơ huyết và tăng ure huyết ở mèo
Tình trạng dư thừa các hợp chất có chứa nitơ như ure, creatinine và các chất thải của cơ thể khác trong máu được gọi là tăng nitơ huyết. Bệnh có thể xảy ra do sản xuất các chất có chứa nitơ nhiều hơn bình thường (với chế độ ăn nhiều protein hoặc xuất huyết tiêu hóa), lọc không đúng cách trong thận (bệnh thận), hoặc tái hấp thu nước tiểu trở lại máu.
Trong khi đó, tăng ure huyết cũng dẫn đến một sự tích tụ các chất thải trong máu, nhưng là do bài tiết các chất thải qua nước tiểu không đúng cách vì chức năng thận bất thường.
Triệu chứng và phân loại
- Yếu
- Mệt mỏi
- Nôn mửa
- Tiêu chảy
- Trầm cảm
- Mất nước
- Táo bón
- Sụt cân (chứng suy mòn)
- Ăn mất ngon (chán ăn)
- Hơi thở hôi (chứng hôi miệng)
- Hao mòn cơ
- Hạ thân nhiệt
- Lông thưa
- Da nhợt nhạt bất thường
- Một nốt nhỏ màu đỏ hoặc tím trên bề mặt da do các xuất huyết nhỏ của các mạch máu trong da (đốm xuất huyết)
- Máu từ các mạch máu bị vỡ chảy vào mô xung quanh, tạo thành một đốm màu tím hoặc xanh đen trên da (các vết bầm máu)
Nguyên nhân
- Thể tích máu hoặc huyết áp thấp
- Nhiễm trùng
- Sốt
- Chấn thương (ví dụ: bỏng)
- Ngộ độc Corticosteroid
- Chế độ ăn nhiều protein
- Xuất huyết dạ dày
- Bệnh thận cấp tính hoặc mãn tính
- Tắc nghẽn đường tiết niệu
Chẩn đoán
Bạn sẽ cần phải cung cấp bệnh sử toàn diện của mèo, bao gồm sự khởi phát và đặc điểm của các triệu chứng, cho bác sĩ thú y. Sau đó, bác sĩ sẽ tiến hành khám sức khỏe toàn diện, cũng như phân tích thành phần hóa sinh, phân tích nước tiểu, và xét nghiệm công thức máu đầy đủ (CBC). Các kết quả của CBC có thể xác nhận thiếu máu không tái tạo, thường gặp ở những con mèo mắc bệnh thận và suy thận mãn tính. Cô đặc máu cũng có thể xảy ra ở một số con mèo bị tăng nitơ huyết, theo đó máu đặc hơn do giảm hàm lượng chất lỏng.
Cùng với việc xác định nồng độ urea, creatinine và các hợp chất có chứa nitơ khác trong máu cao, một xét nghiệm sinh hóa có thể cho biết nồng độ kali trong máu cao (tăng kali huyết). Trong khi đó, phân tích nước tiểu có thể cho thấy những thay đổi trong trọng lượng riêng của nước tiểu (một thông số phân tích nước tiểu thường được sử dụng trong việc đánh giá chức năng thận) và nồng độ protein cao bất thường trong nước tiểu.
Chụp X quang bụng và siêu âm là hai công cụ hữu ích khác thường được các bác sĩ thú y sử dụng để chẩn đoán chứng tăng natri huyết và tăng urê huyết. Chúng có thể giúp xác định sự hiện diện của vật cản tiểu và kích thước và cấu trúc của thận – thận nhỏ thường được thấy ở những con mèo bị bệnh thận mãn tính, trong khi thận lớn hơn có liên quan đến suy thận cấp hoặc tắc nghẽn.
Ở một số con mèo, một mẫu mô thận sẽ được lấy để xác định chẩn đoán bệnh thận và cũng để loại bỏ khả năng các bệnh thận cấp tính hoặc mãn tính khác có thể hiện diện.
Điều trị
Phương pháp điều trị do bác sĩ thú y đề xuất sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản của bệnh, mặc dù mục tiêu cuối cùng là ngăn chặn bệnh nguyên phát, cho dù đó là bệnh tăng nitơ huyết hay tăng ure huyết. Ví dụ, trong trường hợp tắc nghẽn đường tiết niệu, bác sĩ thú y sẽ cố gắng loại bỏ tình trạng tắc nghẽn để mèo có thể đi tiểu bình thường. Ngoài ra, nếu mèo bị mất nước, nó sẽ được truyền dịch tĩnh mạch để ổn định cơ thể và điều trị tình trạng thiếu hụt điện giải.
Chăm sóc
Tiên lượng tổng thể của bệnh này phụ thuộc vào mức độ tổn thương thận, tình trạng cấp tính hoặc mãn tính của bệnh thận và phương pháp điều trị. Tuy nhiên, vì hầu hết các loại thuốc được bài tiết qua thận, nên những con mèo bị bệnh thận hoặc suy thận cần được chú ý chăm sóc hơn để lựa chọn các loại thuốc phù hợp, tránh làm hư thận thêm. Không được cho mèo sử dụng bất kỳ loại thuốc nào mà không tham khảo ý kiến bác sĩ thú y trước. Hơn nữa, không thay đổi nhãn hiệu thuốc hoặc liều lượng thuốc do bác sĩ thú y kê đơn mà không hỏi ý kiến bác sĩ trước đó.
Bạn sẽ cần phải theo dõi lượng nước tiểu của mèo ở nhà và đối với một số mèo bệnh, chủ nuôi cần phải ghi lại đúng lượng nước tiểu. Thông tin về lượng nước tiểu này sẽ giúp bác sĩ thú y xác định sự tiến triển của bệnh và hiệu suất tổng thể của thận với liệu pháp hiện tại. Bác sĩ thú y có thể lặp lại các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm để đo nồng độ ure và creatinine trong vòng 24 giờ sau khi bắt đầu truyền dịch tĩnh mạch.
