Viêm tụy ở chó
Tuyến tụy là một phần của hệ nội tiết và tiêu hóa, không thể thiếu trong quá trình tiêu hóa thức ăn, tạo ra các enzyme tiêu hóa thức ăn và sản xuất insulin. Khi tình trạng viêm tuyến tụy xảy ra, dòng chảy của các enzyme vào đường tiêu hóa có thể bị gián đoạn, đẩy các enzyme ra khỏi tuyến tụy và vào vùng bụng.
Nếu điều này xảy ra, các enzyme tiêu hóa sẽ bắt đầu phá vỡ chất béo và protein trong các cơ quan khác, cũng như trong tuyến tụy. Trên thực tế, cơ thể bắt đầu tự tiêu hóa. Do gần với tuyến tụy, thận và gan cũng có thể bị ảnh hưởng khi tình trạng này diễn ra, và bụng sẽ bị viêm và có thể bị nhiễm trùng. Nếu xảy ra xuất huyết ở tuyến tụy, sốc và thậm chí tử vong có thể xảy ra sau đó.
Viêm tuyến tụy (hay viêm tụy) thường phát triển nhanh chóng ở chó, nhưng thường có thể được điều trị mà không có bất kỳ tổn thương vĩnh viễn nào cho cơ quan. Tuy nhiên, nếu viêm tụy kéo dài mà không được điều trị, tình trạng sẽ trở nên nghiêm trọng, và thậm chí tổn thương não có thể xảy ra.
Viêm tụy có thể ảnh hưởng đến cả chó và mèo. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về ảnh hưởng của bệnh này đến mèo, vui lòng truy cập trang này.
Các triệu chứng của viêm tụy ở chó
Có rất nhiều triệu chứng có thể thấy ở động vật, bao gồm:
- Sốt
- Nôn mửa
- Tiêu chảy
- Mất cảm giác thèm ăn (chứng chán ăn)
- Sụt cân (phổ biến hơn ở mèo)
- Mất nước
- Mệt mỏi và chậm chạp
- Đau bụng ở mức độ nhẹ đến nặng (có thể trở đau nặng hơn sau khi ăn)
- Trầm cảm
- Nhịp tim nhanh
- Khó thở
Nguyên nhân gây viêm tụy ở chó
Có một số nguyên nhân có thể gây viêm tụy. Một số trong số đó là các yếu tố dinh dưỡng, chẳng hạn như hàm lượng chất béo cao trong máu (lipid máu), hàm lượng canxi trong máu cao (Tăng canxi huyết), chấn thương tuyến tụy, và một số loại thuốc hoặc chất độc. Béo phì do có chế độ ăn uống giàu chất béo và carbohydrate thấp cũng đã được chứng minh là một yếu tố gây ra chứng rối loạn viêm này. Ngay cả khi không có chế độ ăn nhiều chất béo, một con vật có thể bị viêm tụy sau khi ăn nhiều thức ăn béo. Điều này thường xảy ra trong khoảng thời gian các ngày lễ, khi chó được cho ăn đồ ăn thừa mà không nằm trong chế độ ăn của chúng.
Một nguyên nhân khác, hiếm gặp do yếu tố địa lý của nó, đó là do bọ cạp đốt. Nọc độc từ bọ cạp có thể làm cho tuyến tụy phản ứng, dẫn đến tình trạng viêm.
Mặc dù viêm tụy có thể xảy ra ở bất kỳ giống chó nào, nó xảy ra thường xuyên hơn ở giống chó Miniature Schnauzer, Miniature Poodle, và Cocker Spaniel. Viêm tuyến tụy cũng phổ biến ở con cái hơn con đực và phổ biến hơn ở chó già.
Chẩn đoán viêm tụy ở chó
Bác sĩ thú y cũng sẽ kiểm tra sự xuât hiện của sỏi mật, và tình trạng được gọi là trào ngược. Sẽ cần phải thực hiện công thức máu để xem liệu có bất kỳ sự mất cân bằng dinh dưỡng nào không và chụp X quang hình ảnh để xem có sự xuất hiện của bất kỳ tổn thương nào tại tuyến tụy không. Các men tụy và gan sẽ được đo để phân tích sự gia tăng của chúng trong máu. Đo Insulin để kiểm tra mức độ bình thường, vì viêm có thể làm cho các tế bào sản xuất insulin trong tuyến tụy bị hư hỏng, có thể dẫn đến bệnh tiểu đường. Bệnh tiểu đường rất hiếm, nhưng vẫn có thể xảy ra, đặc biệt là với chó. Trong một số trường hợp, siêu âm sẽ được thực hiện để tìm các khối u mô, u nang, hoặc áp xe đang phát triển trong cơ thể. Sinh thiết kim cũng có thể được áp dụng cùng với siêu âm.
Điều trị viêm tụy ở chó
Viêm tuyến tụy thường được điều trị tại phòng khám của bác sĩ thú y và gồm có liệu pháp truyền dịch, các chất giúp vận chuyển máu trong tĩnh mạch và động mạch (chất keo), chất bổ sung điện giải và chất bổ sung kali, vì mức kali thường giảm khi động vật mắc phải tình trạng bệnh này. Nếu tình trạng viêm do một loại thuốc mà chó đang dùng, thuốc sẽ cần phải dừng thuốc ngay lập tức.
Điều quan trọng là phải hạn chế mức độ hoạt động của thú cưng trong bất kỳ quá trình điều trị nào để có thể chữa khỏi bệnh. Các thực phẩm và dịch sẽ được ngưng dùng trong vài ngày để cho tụy nghỉ ngơi, và làm chậm quá trình sản xuất các enzyme tiêu hóa. Bác sĩ thú y của bạn có thể cần phải kê toa liệu pháp dịch trong thời gian này để ngăn ngừa tình trạng mất nước.
Nếu nôn mửa dai dẳng, các loại thuốc để giúp kiểm soát tình trạng này sẽ được kê, và nếu chó bị đau dữ dội, có thể cho uống thuốc giảm đau. (Thuốc giảm đau chỉ nên được sự dụng dưới sự giám sát của bác sĩ thú y.) Cũng cần phải sử dụng thuốc kháng sinh để phòng ngừa tình trạng nhiễm trùng. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, phẫu thuật sẽ được thực hiện để loại bỏ bất kỳ tắc nghẽn nào gây ra tình trạng viêm, loại bỏ các tích tụ chất dịch, hoặc loại bỏ các mô bị tổn hại nghiêm trọng. Khi tiếp tục dùng thức ăn, cần ăn thức ăn nhạt, ít chất béo, lượng carbohydrate cao, thức ăn dễ tiêu hóa cho đến khi hoàn toàn khỏi bệnh. Nếu viêm tụy ở mức độ nghiêm trọng, hoặc mãn tính (xảy ra theo định kỳ), kế hoạch thức ăn này có thể cần phải được cố định vĩnh viễn để bảo vệ tuyến tụy và cơ quan nội tạng của chó.
Sinh hoạt và kiểm soát
Nên hạn chế chế độ ăn có hàm lượng chất béo cao trong thời gian dài, cũng như các chế độ ăn có hàm lượng protein cao. Hydrat hóa là một trong những mối quan tâm lớn nhất và cần được theo dõi trong vòng 24 giờ sau khi điều trị, và cho đến khi động vật đã hồi phục hoàn toàn. Bác sĩ thú y cũng sẽ thực hiện khiểm tra thường xuyên để đảm bảo rằng bệnh đang có tiến triển tốt.
Phòng ngừa viêm tụy ở chó
Trong khi các biện pháp phòng ngừa này sẽ không đảm bảo rằng chó sẽ không phát triển tình trạng viêm này, chúng có thể giúp chó tránh mắc bệnh. Các biện pháp này bao gồm:
- Giảm trọng lượng của chó (nếu nó thừa cân) và quản lý cân nặng đúng cách
- Tránh chế độ ăn nhiều chất béo
- Giữ chó của bạn gần với mức trọng lượng lý tưởng nhất có thể
- Tránh các loại thuốc có thể làm tăng viêm
