Bệnh dự trữ glycogen (Glycogenosis) ở chó
Bệnh tích tụ glycogen, còn được gọi là glycogenosis, được đặc trưng bởi sự thiếu hụt hoặc khiếm khuyết trong hoạt động của các enzyme có chức năng chuyển hóa glycogen trong cơ thể. Đây là một chứng rối loạn di truyền hiếm gặp với nhiều loại khác nhau, tất cả đều dẫn đến sự tích tụ glycogen, chất lưu trữ carbohydrate chính trong cơ thể giúp dự trữ năng lượng ngắn hạn trong tế bào bằng cách chuyển thành glucose khi cơ thể cần nó cho các yêu cầu trao đổi chất. Sự tích tụ bất thường này trong các mô có thể dẫn đến sự mở rộng và rối loạn chức năng của các cơ quan, bao gồm gan, tim và thận.
Có bốn loại bệnh glycogenosis ảnh hưởng đến chó, với một số loài dễ bị mắc bệnh hơn những loài khác. Loại I-a, thường được gọi là bệnh von Gierke, xảy ra chủ yếu ở chó con Maltese; Loại II, bệnh Pompe, xảy ra ở chó Lapland, thường khởi phát vào khoảng sáu tháng tuổi; Loại III, bệnh Cori, xảy ra ở chó becgie cái, con non; và Loại VII ảnh hưởng đến giống chó English Spring Spaniel từ hai đến chín tuổi.
Triệu chứng và phân loại
Loại I-a, thường thấy ở chó con Maltese, có thể dẫn đến tình trạng không phát triển, trầm cảm, lượng đường trong máu thấp (một tình trạng được gọi là hạ đường huyết), và cuối cùng là tử vong (hoặc, để tránh triệu chứng, an tử) sau sáu mươi ngày tuổi.
Loại II, thường được thấy ở chó Lapland, với đặc điểm là nôn mửa, suy nhược cơ tiến triển, và những bất thường ở tim. Tình trạng tử vong thường xảy ra trước hai tuổi.
Loại III, thường được thấy ở giống chó becgie, dẫn đến trầm cảm, suy nhược, không phát triển, và hạ đường huyết nhẹ.
Loại IV, được thấy ở giống chó English Spring Spaniel, dẫn đến thiếu máu tán huyết, một tình trạng trong đó các tế bào hồng cầu bị phá hủy, và hemoglobin niệu, một tình trạng trong đó protein hemoglobin (giúp vận chuyển oxy khắp cơ thể) có nồng độ cao bất thường ở nước tiểu của chó bệnh.
Nguyên nhân
Các loại bệnh glycogenosis xảy ra đều do sự thiếu hụt các enzyme chuyển hóa glucose trong cơ thể. Các loại được phân biệt bởi sự thiếu hụt enzyme cụ thể. Ở chó, Loại I-a là do thiếu glucose-6-phosphat, Loại II do thiếu axit glucosidase, Loại III do thiếu amylo-1 và 6-glucosidase và Loại VII do thiếu phosphofructokinase. Loại IV, được thấy ở mèo, xảy ra do sự thiếu hụt enzyme cắt nhánh glycogen.
Chẩn đoán
Quy trình chẩn đoán sẽ thay đổi tùy thuộc vào các triệu chứng và loại bệnh tích tụ glycogen được nghi ngờ sắp xảy ra. Phân tích enzyme mô và việc xác định mức glycogen có thể là một chẩn đoán xác định. Các xét nghiệm khác có thể bao gồm phân tích nước tiểu, xét nghiệm di truyền và điện tâm đồ (ECG) để kiểm tra sự thay đổi trong lượng xung điện từ tim.
Điều trị
Phương pháp chăm sóc sẽ khác nhau tùy thuộc vào loại bệnh tích tụ glycogen được chẩn đoán và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng. Các loại I-a và III ở chó có thể cần tiêm dextrose tĩnh mạch (IV) để điều trị tình trạng lượng đường trong máu thấp nguy hiểm xảy ra đột ngột. Không may là, việc điều trị lâu dài tình trạng này sẽ không có hiệu quả. Tình trạng hạ đường huyết liên quan cũng có thể được điều chỉnh bằng chế độ ăn uống, bằng cách cho ăn một chế độ ăn có hàm lượng carbohydrate cao.
Chăm sóc
Khi chẩn đoán, chó của bạn sẽ cần phải được theo dõi liên tục và điều trị hạ đường huyết. Tuy nhiên, không có nhiều thứ có thể làm để giúp chó phục hồi khỏi tình trạng này. Hầu hết các động vật bị bệnh tích tụ glycogen đều được an tử do mắc phải tình trạng suy mòn tiến triển.
Phòng ngừa
Bởi vì đây là một bệnh di truyền, không nên gây giống các động vật bị bệnh tích tụ glycogen, cũng không nên gây giống bố mẹ của động vật này nữa, để tránh khả năng xảy ra các trường hợp trong tương lai.
