Bệnh đau tủy xương ở loài chó
Các tế bào huyết tương là tế bào bạch cầu chuyên biệt, tế bào bạch huyết được thay đổi để tạo ra globulin miễn dịch, một protein hoặc kháng thể miễn dịch, cần thiết để chống lại bệnh tật. Đau tủy xương là một loại ung thư không phổ biến, có nguồn gốc từ một quần thể các tế bào huyết tương ung thư (ác tính) sinh sản vô tính trong tủy xương.
Ba trong bốn đặc tính xác định phải hiện hữu để chẩn đoán được đa u tủy xương: protein miễn dịch từ một dòng đơn bào (bệnh gamma đơn dòng), được xem như sự tăng đột biến ở vùng gamma trong phân tích protein trong máu (gọi là điện di protein); các tế bào huyết tương ung thư hoặc một số lượng lớn các tế bào huyết tương trong tủy xương (gọi là bệnh plasmacytosis); sự phá hủy các vùng xương (tổn thương xương); và một loại protein đặc biệt được tìm thấy trong nước tiểu (được gọi là protein niệu Bence Jones).
Đau tủy xương xảy ra ở giống chó German shepherd và những loài chó thuần chủng khác thường xuyên hơn chó lai, và chủ yếu ở chó trung niên hoặc già (6-13 tuổi).
Triệu chứng
Bệnh đau tủy xương là do sự xâm nhập vào xương và phá hủy xương, ảnh hưởng của các protein do khối u tạo ra (như là tăng lượng protein trong máu dẫn đến tụ máu và tổn thương thận), và sự xâm nhập vào nội tạng của các tế bào ung thư. Triệu chứng phụ thuộc vào vị trí và phạm vi của bệnh.
- Yếu ớt, uể oải (lờ đờ)
- 47% chó nhiễm bệnh đi khập khiễng.
- 60% chó nhiễm bệnh bị đau xương và suy nhược, đồng thời bị phá hủy các vùng xương
- Sốt
- Tê liệt cục bộ
- 11% chó nhiễm bệnh bị chứng mất trí với tình trạng buồn rầu và khó chịu nói chung.
- Khó thở
- 25% chó nhiễm bệnh bị cuồng uống và đa niệu, với lượng canxi trong máu tăng và rối loạn chức năng thận
- Đi tiểu không tự chủ
- Bệnh gan to và lá lách to
- Chảy máu quá nhiều từ vết kim tiêm đâm để lấy máu hoặc để truyền dịch và/hoặc thuốc vào tĩnh mạch
- Chảy máu liên quan đến đường tiêu hóa
- 36% chó mắc bệnh bị chảy máu – đặc biệt là từ mũi hoặc màng nhầy (các mô ẩm của miệng, mắt, và các khu vực khác của cơ thể).
- 35% chó mắc bệnh bị chảy máu ở phần sau của mắt và bị mù, xuất huyết võng mạc, hoặc giãn mạch võng mạc.
- Nướu răng và các mô ẩm khác của cơ thể (màng nhầy) tái nhợt
- Tách võng mạc
- Tăng nhãn áp
- Viêm phần trước của mắt bao gồm mống mắt
- Hôn mê (hiếm gặp)
Nguyên nhân
Không rõ.
Chẩn đoán
Bạn sẽ cần phải cung cấp cho bác sĩ thú y một tiểu sử chi tiết về sức khỏe của chú chó, khởi phát các triệu chứng. Tiểu sử bạn cung cấp có thể cho bác sĩ thú y các đầu mối để tìm ra cơ quan nào đang gây ra các triệu chứng thứ phát. Cùng với nghiên cứu bệnh sử một cách kĩ càng, bác sĩ thú y cũng có thể tiến hành khám mắt chú chó kĩ càng, nếu mắt có triệu chứng vè tình trạng bệnh.
Triệu chứng của bệnh đa u xương tủy tương tự với triệu chứng của nhiều bệnh khác. Bác sĩ thú y sẽ cần loại trừ một số khả năng khác của triệu chứng, như nhiễm trùng, khối u loại khác, và các bệnh trung gian miễn dịch. Để loại trừ, bác sĩ sẽ tiến hành một tổ hợp xét nghiệm máu hoàn chỉnh, bao gồm một hồ sơ máu hóa học, xét nghiệm máu toàn bộ, và phân tích nước tiểu. Chẩn đoán hình ảnh sẽ bao gồm chụp X-quang đốt sống và các chi để tìm tổn thương xương và siêu âm để kiểm tra các cơ quan nội tạng.
Điều trị
Bác sĩ có thể cần giới thiệu bạn đến với một bác sĩ thú y chuyên khoa ung thư để biết thông tin mới nhất về việc điều trị bệnh này. Chó của bạn có thể phải nhập viện nếu có nhiều chất urê – chất thải và canxi trong máu. Ngoài ra, nếu chó mắc phải rối loạn chảy máu, hoặc nhiễm trùng đáng kể do vi khuẩn, có thể chú chó phải nhập viện. Bác sĩ có thể áp dụng một quy trình làm sạch máu, hoặc máu được rút ra và thay thế bằng một lượng chất lỏng tương ứng.
Nếu có thể, liệu pháp xạ trị có thể được sử dụng trên các vùng tách biệt, với mục tiêu chữa bệnh, hoặc chỉ để kiểm soát các dấu hiệu và cải thiện tình trạng của chú chó. Nếu xuất hiện nhiễm khuẩn đồng thời, chú chó sẽ được điều trị tích cực bằng thuốc kháng sinh.
Nếu chú chó của bạn đang được điều trị bằng xạ trị hoặc hóa trị, nó cũng cần phải được bảo vệ khỏi nhiễm trùng cơ hội, nhiễm trùng có thể là do đáp ứng miễn dịch giảm trong dự kiến (được gọi là miễn dịch bị tổn thương – hậu quả của việc điều trị ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư trong cơ thể). Bạn sẽ cần phải cẩn trọng để ngăn ngừa nhiễm trùng do vi khuẩn xảy ra, chẳng hạn như những nhiễm trùng gây ra bởi vết thương hở do chó hoặc mèo đánh nhau. Cần thay đổi chế độ ăn nếu chó của bạn bị suy thận. Các khu vực bị ảnh hưởng không đáp ứng với hóa trị hoặc các tổn thương riêng lẻ có thể được loại bỏ bằng phẫu thuật.
Chăm sóc
Bác sĩ thú y sẽ muốn thực hiện một xét nghiệm máu toàn bộ và xét nghiệm tiểu cầu hàng tuần trong ít nhất bốn tuần để đánh giá đáp ứng của tủy xương với các loại thuốc hóa trị. Xét nghiệm máu với kết quả bất thường sẽ được lặp lại hàng tháng để đánh giá phản ứng với điều trị.
Phân tích protein của máu sẽ được thực hiện hàng tháng trong vài tháng cho đến khi thu được các mẫu protein bình thường. Khi các mẫu protein đã ổn định, việc giám sát các dấu hiệu tái phát sẽ được thực hiện định kỳ. Chụp X quang xương cho kết quả bất thường nên được lặp lại hàng tháng cho đến khi có kết quả bình thường và để đánh giá phản ứng của chó đối với việc điều trị.
Hóa trị là nhằm cải thiện tình trạng của chú chó, không phải để chữa bệnh đa u tủy xương, nhưng có thể thuyên giảm bệnh về lâu dài. Tái phát bệnh nằm trong dự kiến của bác sĩ. Các loại thuốc đang được sử dụng sẽ xác định các tác dụng phụ. Bác sĩ thú y sẽ nghiên cứu kĩ những gì nằm trong dự kiến, dựa trên các loại thuốc được kê toa để điều trị. Hầu hết bệnh nhân đều phát triển số lượng bạch cầu trong máu hơi thấp (chứng giảm bạch cầu) trong quá trình hóa trị.
