Hội chứng đường hô hấp do đầu ngắn (Brachycephalic)
Hội chứng đường hô hấp do đầu ngắn là thuật ngữ y khoa nói đến các vấn đề về đường hô hấp trên được phát hiện ở các giống mèo mặt phẳng mũi ngắn. Giống đầu ngắn (có đầu rộng, ngắn) có thể bị tắc nghẽn một phần đường hô hấp trên do các đặc điểm cơ thể như lỗ mũi hẹp, vòm miệng quá dài, hoặc tổn thương hộp âm thanh (thanh quản). Khó thở cũng có thể xảy ra do một khí quản nhỏ bất thường, một đặc điểm khác thường gặp ở giống đầu ngắn. Mèo Himalaya, Ba Tư lông ngắn, và Persian được xếp vào nhóm đầu ngắn.
Triệu chứng và phân loại
Các triệu chứng của đường hô hấp trên bị tắc nghẽn có thể bao gồm ngáy, thở nhanh, thở khò khè khi hít vào, thường xuyên thở hổn hển, khó khăn khi ăn hoặc nuốt, ho và nôn, không có khả năng thực hiện hoạt động thể chất, đặc biệt là trong thời tiết ấm, ẩm ướt và đôi khi suy nhược cơ thể. Khám sức khỏe có thể giúp phát hiện thêm các dấu hiệu, chẳng hạn như mũi hẹp, tăng thân nhiệt, và hô hấp gắng sức bằng cách thở mở miệng và thở hổn hển.
Nguyên nhân
Hội chứng đường hô hấp do đầu ngắn xảy ra do hình dạng đầu khác thường của mèo, được di truyền khi sinh. Những con mèo bị tình trạng này khi sinh ra có mặt rộng, mũi ngắn, nhưng trong một số trường hợp, các đặc điểm có thể trở nên nghiêm trọng hoặc bị còi cọc. Hầu hết mèo được chẩn đoán ở giai đoạn mới trưởng thành, thường là ba tuổi. Nguyên nhân được báo cáo phổ biến nhất của hội chứng ở mèo là do một dị tật ở đường mũi, được gọi là mũi hẹp, hoặc đường mũi hẹp. Các dị tật cơ thể khác có thể kết hợp tình trạng này là một vòm mềm dài, và phì đại amiđan.
Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ và làm phức tạp thêm tình trạng bao gồm béo phì, dị ứng, quá phấn khích và hoạt động thể dục. Bất kỳ nguyên nhân nào trong số này cũng có thể gây ra thở nhanh với đường hô hấp bị tắc nghẽn không thể kiểm soát được. Những vấn đề này sẽ tồi tệ hơn trong thời tiết ấm áp, ẩm ướt, có thể dẫn đến thở hổn hển quá mức.
Chẩn đoán
Nếu nghi ngờ hội chứng đường hô hấp do đầu ngắn, hai xét nghiệm chẩn đoán chính sẽ được sử dụng là nội soi thanh quản (hoặc khám họng) và nội soi khí quản, trong đó một kính sợi quang nhỏ được đưa vào qua miệng để kiểm tra thanh quản/họng và khí quản. Điều này có cho biết các đặc điểm như vòm họng quá dài hoặc khí quản (thường được gọi là ống khí) hoặc thanh quản bị tổn thương.
Các phát hiện có thể có khác bao gồm sự hiện diện của một vật lạ làm tắc nghẽn đường hô hấp, nhiễm trùng trong hệ hô hấp trên, và phản ứng dị ứng làm cho đường hô hấp sưng lên.
Điều trị
Không cần phải điều trị trừ khi mèo có dấu hiệu lâm sàng. Nên tránh các yếu tố nguy cơ, chẳng hạn như thời tiết ấm áp ẩm ướt hoặc các chất gây dị ứng phổ biến. Phương pháp điều trị chính xác sẽ phụ thuộc vào loại triệu chứng hiện diện, và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng này. Hỗ trợ thở và bổ sung oxy có thể sẽ cần thiết, và nếu đường hô hấp bị tắc nghẽn thì phải mở ra. Điều này có thể được thực hiện bằng cách đưa một ống qua miệng và khí quản (được gọi là ống đặt nội khí quản) hoặc thông qua một phẫu thuật cắt ở khí quản (được gọi là mở khí quản). Ngoài ra còn có các thủ thuật phẫu thuật có thể được thực hiện để ngăn ngừa các vấn đề về đường hô hấp trong các giống đầu ngắn, chẳng hạn như mở rộng lỗ mũi hẹp hoặc rút ngắn vòm miệng dài và cắt amiđan. Bác sĩ thú y sẽ thực hiện các thủ thuật bổ sung có thể có lợi cho mèo, nếu có thể áp dụng được
Chăm sóc
Nếu mèo của bạn được thực hiện bất kỳ thủ thuật phẫu thuật nào, bạn sẽ cần theo dõi cẩn thận tiến triển của nó. Cần thường xuyên kiểm tra và theo dõi nhịp thở và khả năng hô hấp, nhịp tim, mạch và nhiệt độ và các đặc điểm khác của mèo để mọi thay đổi đáng chú ý có thể được báo lại cho bác sĩ thú y của bạn.
Phòng ngừa
Các thủ thuật phẫu thuật chỉnh sửa, chẳng hạn như rút ngắn vòm miệng quá dài, hoặc chỉnh sửa lỗ mũi hẹp, có thể giúp ngăn ngừa các vấn đề về đường hô hấp ở giống đầu ngắn. Bạn sẽ cần tránh các yếu tố nguy cơ, chẳng hạn như thời tiết ẩm ướt và béo phì, có thể làm trầm trọng thêm các vấn đề về đường hô hấp vốn có
