Hội chứng đường hô hấp do đầu ngắn (Brachycephalic) ở chó
Hội chứng đường hô hấp do đầu ngắn là thuật ngữ y khoa nói đến các vấn đề về đường hô hấp trên được phát hiện ở các giống chó mặt phẳng mũi ngắn như chó Bắc Kinh. Giống chó đầu ngắn (có nghĩa là có đầu rộng, ngắn) có thể bị tắc nghẽn một phần đường hô hấp trên do các đặc điểm cơ thể như lỗ mũi hẹp, vòm mềm quá dài, hoặc tổn thương hộp âm thanh (còn được gọi là thanh quản). Khó thở cũng có thể xảy ra do một khí quản nhỏ bất thường, một đặc điểm khác thường gặp ở giống đầu ngắn. Một số giống đầu ngắn phổ biến hơn cả là chó pug, bulldog, boxer, chihuahua, và shih tzu.
Tình trạng hoặc bệnh được mô tả trong bài báo y khoa này có thể ảnh hưởng đến cả chó và mèo. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về ảnh hưởng của bệnh này đến mèo, vui lòng ghé thăm trang này.
Triệu chứng và phân loại
Các triệu chứng của đường hô hấp trên bị tắc nghẽn có thể bao gồm ngáy, thở nhanh, thở khò khè khi hít vào, thường xuyên thở hổn hển, khó khăn khi ăn hoặc nuốt, ho và nôn, không có khả năng thực hiện hoạt động thể chất, đặc biệt là trong thời tiết ấm, ẩm ướt và đôi khi suy nhược cơ thể. Khám sức khỏe có thể giúp phát hiện thêm các dấu hiệu, chẳng hạn như mũi thu hẹp (đường mũi hẹp), nhiệt độ cơ thể cao bất thường (hoặc tăng thân nhiệt), và hô hấp gắng sức bằng cách thở mở miệng và thở hổn hển liên tục.
Nguyên nhân
Hội chứng đường hô hấp do đầu ngắn xảy ra do hình dạng đầu khác thường của chó, được di truyền khi sinh. Hầu hết các con chó được chẩn đoán ở giai đoạn mới trưởng thành, thường là ba tuổi. Một đặc điểm được báo cáo trong gần 100% trường hợp chó mắc hội chứng đường hô hấp do đầu ngắn là có vòm mềm dài. Đường mũi hẹp cũng được báo cáo trong khoảng 50% các trường hợp chó bị hội chứng đường hô hấp do đầu ngắn.
Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ và làm phức tạp thêm tình trạng này bao gồm béo phì, dị ứng, phấn khích quá mức và hoạt động thể dục, có thể gây ra hô hấp nhanh, là tình trạng đường thở bị tắc nghẽn không thể kiểm soát được. Những vấn đề này sẽ tồi tệ hơn trong thời tiết ấm áp, ẩm ướt, có thể dẫn đến thở hổn hển quá mức.
Chẩn đoán
Nếu nghi ngờ hội chứng đường hô hấp do đầu ngắn, hai xét nghiệm chẩn đoán chính sẽ được sử dụng là nội soi thanh quản (hoặc khám họng) và nội soi khí quản, trong đó một kính sợi quang nhỏ được đưa vào qua miệng để kiểm tra thanh quản/họng và khí quản. Điều này có cho biết các đặc điểm như vòm họng quá dài hoặc khí quản (thường được gọi là ống khí) hoặc thanh quản (hộp âm thanh) bị tổn thương.
Các chẩn đoán có thể khác bao gồm sự hiện diện của một vật lạ làm tắc nghẽn đường hô hấp, nhiễm trùng trong hệ hô hấp trên, và phản ứng dị ứng làm cho đường hô hấp sưng lên.
Điều trị
Không cần phải điều trị trừ khi chó có dấu hiệu lâm sàng. Để tránh tình trạng này, nên tránh các yếu tố nguy cơ, chẳng hạn như thời tiết ấm áp ẩm ướt hoặc các chất gây dị ứng. Phương pháp điều trị chính xác sẽ phụ thuộc vào loại triệu chứng hiện diện, và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng này. Hỗ trợ thở và bổ sung oxy có thể sẽ cần thiết, và nếu đường hô hấp bị tắc nghẽn thì phải mở ra. Điều này có thể được thực hiện bằng cách đưa một ống qua miệng và khí quản (được gọi là ống đặt nội khí quản) hoặc thông qua một phẫu thuật cắt ở khí quản (được gọi là mở khí quản). Ngoài ra còn có các thủ thuật phẫu thuật có thể được thực hiện để ngăn ngừa các vấn đề về đường hô hấp trong các giống đầu ngắn, chẳng hạn như mở rộng lỗ mũi hẹp hoặc rút ngắn vòm miệng dài.
Chăm sóc
Nếu con chó trải qua bất kỳ thủ thuật phẫu thuật nào, nó cần phải được theo dõi chặt chẽ và liên tục kiểm tra nhịp thở và sự gắng sức khi thở, nhịp tim, mạch, và nhiệt độ, và các đặc điểm khác.
Phòng ngừa
Các thủ thuật phẫu thuật chỉnh sửa, chẳng hạn như rút ngắn vòm miệng quá dài, hoặc chỉnh sửa lỗ mũi hẹp, có thể giúp ngăn ngừa các vấn đề về đường hô hấp ở giống đầu ngắn. Tránh các yếu tố nguy cơ, chẳng hạn như thời tiết ẩm ướt và béo phì, có thể làm trầm trọng thêm các vấn đề về đường hô hấp vốn có
