Quặm mắt ở loài chó
Quặm mắt là một căn bệnh di truyền. Trong đó, một phần của mí lộn ra ngoài hoặc vào trong. Bệnh này có thể làm cho lông mi hoặc mi mắt cọ xát vào bề mặt của mắt, dẫn đến loét hoặc thủng màng sừng. Bệnh này cũng có thể gây ra mô sẹo màu tối bao phủ lên trên vết thương (chứng viêm giác mạc sắc tố). Các yếu tố này có thể gây ra tăng hoặc giảm thị lực.
Quặm mắt khá phổ biến ở loài chó và thường gặp ở rất nhiều giống chó, bao gồm giống chó mũi ngắn, giống chó to, và giống cho thể thao. Quặm mắt thường dễ phát hiện nhất ở chó con cho đến khi được một năm tuổi.
Căn bệnh này có thể xảy ra ở cả loài chó và mèo. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm những ảnh hưởng của bệnh này đối với loài mèo, vui lòng ghé thăm trang này.
Triệu chứng và phân loại
Ở những giống chó đầu ngắn và giống chó cảnh, chảy nước mắt nhiều và liên tục (chứng chảy nước mắt sống) và/ hoặc sưng bên trong mắt (chứng viêm giác mạc) là các biểu hiện thường gặp của chứng quặm mắt. Tuy nhiên, ở các giống chó to, ta thường thấy nước nhầy và/hoặc chảy mủ từ đuôi mắt. Ở các giống chó to khác, triệu chứng giật giật mắt, chảy mủ, sưng mắt, hoặc thậm chí thủng giác mạc cũng là dấu hiệu thường gặp của chứng quặm mắt.
Nguyên nhân
Hình dáng khuôn mặt là nguyên nhân di truyền hàng đầu của chứng quặm mắt. Ở các giống chó đầu ngắn, mũi ngắn, các dây chằng mắt bên trong thường căng hơn các giống thường gặp khác. Đặc điểm này, cùng với hình dáng (hình dạng) của mũi và mặt có thể dẫn đến mi mắt trên và mi mắt dưới bị cuộn vào bên trong nhãn cầu. Các giống chó to lại gặp phải vấn đề ngược lại. Các dây chằng xung quanh đuôi mắt của chúng có khuynh hướng chùng xuống quá nhiều dẫn đến rìa ngoài mắt của mí mắt gập vào phía trong.
Tình trạng tái diễn bệnh nhiễm trùng mắt (viêm kết mạc) nhiều lần có thể gây ra liệt dây thần kinh, có thể dẫn đến quặm mắt chức năng. Bệnh này cũng có thể do các loại chất gây kích thích cho mắt khác gây ra và thường là trường hợp xảy ra ở các giống mắc chứng quặm mắt không bình thường. Cuối cùng, tình trạng viêm cơ nhai hoặc sụt cân nghiêm trọng có thể dẫn đến giảm lượng mỡ và cơ xung quanh hốc mắt, có thể là nguyên nhân khác gây ra quặm mắt.
Chẩn đoán
Chẩn đoán quặm mắt khá đơn giản, và thường được phát hiện thông qua thăm khám, kiểm tra. Bất kỳ nguyên nhân hoặc chất kích thích tiềm ẩn nào đều phải được xử lý trước khi tiến hành phẫu thuật. Các nhà lai tạo nên chú ý đến các chú chó con, đặc biệt là những con dễ bị mắc bệnh, và mang chúng đi kiểm tra quặm mắt nếu mí mắt của chúng không mở được khi được bốn hoặc năm tuần tuổi.
Điều trị và chăm sóc
Ở những chú chó nhỏ, vấn đề thứ cấp sẽ được giải quyết trước. Chứng loét giác mạc có thể được điều trị bằng thuốc mỡ kháng sinh hoặc kháng sinh liều nặng gấp ba lần. Nếu bệnh chỉ ở mức độ nhẹ và giác mạc không bị loét, có thể sử dụng nước mắt nhân tạo để bôi trơn mắt. Tuy nhiên, thường vẫn phải tiến hành phẫu thuật. Bệnh quặm mắt sẽ được xử lý bằng cách tạm thời lộn mí mắt vào trong hoặc ra ngoài (lộn/lật) bằng phương pháp khâu. Phẫu thuật này áp dụng với các trường hợp bệnh ở mức độ vừa phải và khi chú chó trưởng thành không có tiền sử bị bệnh quặm mắt. Đối với trường hợp bệnh nghiêm trọng, cần phải tái tạo khuôn mặt, nhưng thường phải chờ cho đến khi chú chó đã trưởng thành.
Sinh hoạt và chăm sóc
Quặm mắt yêu cầu cần được theo dõi định kỳ, dù bạn có đang sử dụng bất kỳ loại thuốc nào được bác sĩ thú y kê. Đơn thuốc có thể bao gồm thuốc kháng sinh để điều trị hoặc ngăn ngừa nhiễm trùng, và thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc mỡ. Đối với trường hợp chỉ sử dụng các giải pháp tạm thời không có sự can thiệp của phẫu thuật, có thể cần phải lặp lại quy trình điều trị này cho đến khi bệnh được chữa trị triệt để, hoặc cho đến khi chú chó của bạn đủ lớn để thực hiện giải pháp lâu dài hơn. Nếu chú chó của bạn bị đau, hoặc bị ngứa bên mắt bị quặm, bạn có thể sử dụng loa đeo cổ chống liếm để tránh chú chó của mình cào trầy xước mắt, làm tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
Phòng ngừa
Vì quặm mắt thường do yếu tố di truyền, nên bệnh này thực sự không thể phòng ngừa được. Nếu chú chó của bạn thuộc giống có tiền sử mắc bệnh này, nó cần được điều trị ngay khi phát hiện bệnh.
