Bệnh gan to ở mèo
Bệnh gan to thường do một số bệnh và điều kiện nhất định có thể trực tiếp hoặc gián tiếp ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của gan, khiến gan tăng kích thước, gây phì đại gan.
Triệu chứng và các dạng bệnh
Mèo con thường có gan lớn hơn so với khối lượng cơ thể thực tế của chúng, so với mèo trưởng thành. Tuy nhiên, bệnh gan to thường được chẩn đoán ở mèo già. Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, có thể phì đại toàn bộ gan hoặc chỉ một phần của gan. Ví dụ, nhiễm trùng và / hoặc viêm có thể dẫn đến phì đại đối xứng tổng quát ở gan, trong khi các khối u, xuất huyết, u nang, hoặc luân chuyển thùy gan có thể dẫn đến phì đại không đối xứng hoặc tiêu điểm. Khi đó, chỉ một phần của gan bị to ra.
Các triệu chứng có thể thay đổi tùy theo nguyên nhân. Phì đại vùng bụng là triệu chứng thường thấy nhất. Khi khám, bác sĩ thú y sẽ tìm thấy gan to hoặc một khối sờ thấy ở vùng bụng. Khối này thường ở phía sau lồng xương sườn và thậm chí có thể nhìn thấy bằng mắt thường. Tuy nhiên, ở những con mèo béo phì, rất khó để phát hiện gan to khi khám lâm sàng.
Nguyên nhân
- Nhiều túi máu gần gan
- Viêm gan (nhiễm trùng gan)
- Bệnh gan mãn tính (xơ gan)
- Tắc nghẽn trong máu đi qua gan
- Bệnh tim và suy tim
- Ung thư gan
- Bệnh giun sán
- Thùy gan xoay quanh trục của nó
- Thoát vị cơ hoành (thoát vị do sự lồi ra của một phần của dạ dày qua cơ hoành)
- Sự lắng đọng bất thường của các chất trao đổi trong mô gan
- Tích lũy chất béo trong mô gan
- Khối u liên quan đến tuyến tụy
- Áp xe gan
- U nang gan
- Độc tính của thuốc
Chẩn đoán
Bạn sẽ cần cung cấp cho bác sĩ thú y hồ sơ sức khỏe của mèo, các triệu chứng khởi phát và bản chất các triệu chứng, các tình huống có thể dẫn đến tình trạng này. Bác sĩ sẽ thực hiện một cuộc kiểm tra sức khỏe toàn diện để đánh giá hệ thống cơ thể, và tiến hành xét nghiệm máu, bao gồm xét nghiệm thành phần hóa học máu, xét nghiệm công thức máu toàn bộ, và phân tích nước tiểu. Kết quả của các xét nghiệm thường sẽ rất cao tùy thuộc vào nguyên nhân khiến gan to ra. Xét nghiệm công thức máu toàn bộ có thể biểu hiện thiếu máu, tế bào hồng cầu có hình cầu bất thường (hồng cầu hình cầu), tế bào hồng cầu bị vỡ, tế bào hồng cầu có đốm do tích lũy hemoglobin (Heinz), sự hiện diện của ký sinh trùng trong hồng cầu, tế bào máu trắng chưa hình thành đầy đủ trong máu, các tế bào hồng cầu có hạt nhân, và số lượng tiểu cầu (các tế bào nhỏ giúp đông máu) thấp hoặc cao bất thường. Xét nghiệm sinh hóa có thể cho thấy men gan cao bất thường và mức cholesterol cao. Có thể cần xét nghiệm đông máu do đông máu bất thường là dấu hiệu phổ biến ở mèo bị bệnh gan. Mèo cũng có thể được kiểm tra xem có bệnh giun đũa không.
Chụp X quang bụng có thể cho thấy gan to với các cạnh tròn, hoặc dạ dày và thận bị dịch chuyển. Chụp X quang ngực có thể giúp xác định di căn của khối u đến khoang ngực (nếu có) và các bệnh liên quan đến tim và phổi. Siêu âm bụng được dùng để kiểm tra chi tiết trong khoang bụng, cho thấy những thay đổi về kích thước gan và đường viền bề mặt, cũng như sự hiện diện của các bệnh khác. Siêu âm bụng cũng sẽ giúp phân biệt các loại bệnh lây lan hoặc xác định gan bị phì đại. Các xét nghiệm chẩn đoán nâng cao hơn, như điện tim đồ và siêu âm tim, có thể được sử dụng để đánh giá cấu trúc và chức năng của tim.
Nếu nghi ngờ hoặc tìm thấy khối u, bác sĩ sẽ muốn lấy mẫu mô gan để xác nhận u lành tính hay ác tính, nhưng ngay cả khi không có khối u, mẫu mô có thể dùng để xác định nguyên nhân, mức độ nghiêm trọng và giai đoạn của bệnh gan. Các mẫu sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm để nuôi cấy vi sinh vật, và trong trường hợp nhiễm trùng, việc nuôi cấy mẫu sẽ giúp xác định loại vi sinh vật có liên quan để kê thuốc phù hợp.
Điều trị
Việc điều trị rất đa dạng và sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Trong trường hợp do bệnh tim hoặc bệnh gan tiến triển, mèo có thể cần được nhập viện để điều trị tích cực và chăm sóc hỗ trợ. Mục đích điều trị là loại bỏ nguyên nhân gây bệnh và ngăn ngừa các biến chứng thêm. Mèo bị nhiễm trùng sẽ được cho uống kháng sinh phổ rộng. Những chú mèo này thường bị mất nước và cần truyền dịch tĩnh mạch để bình thường hóa mức chất lỏng. Bác sĩ cũng sẽ cho mèo uống vitamin tổng hợp để duy trì mức vitamin phù hợp. Một số con mèo cũng có thể cần can thiệp phẫu thuật để loại bỏ khối u, áp-xe hoặc u nang.
Chăm sóc
Mèo bị suy tim hoặc tụ dịch quá nhiều ở bụng đòi hỏi phải thay đổi các loại thức ăn và nước uống. Những chú mèo này cần được chăm sóc đặc biệt và thường được ở trong chuồng để nghỉ ngơi. Mèo sẽ được áp dụng chế độ ăn uống đặc biệt, như bổ sung lượng protein cao, hạn chế muối và bổ sung vitamin đầy đủ.
Tiên lượng bệnh rất đa dạng và phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và thời gian của bệnh. Có một số nguyên nhân ít nghiêm trọng, trong khi những nguyên nhân khác đe dọa đến tính mạng. Vì gan là cơ quan trung tâm trong quá trình chuyển hóa thuốc, bạn không được cho mèo uống hoặc thay đổi liều lượng của thuốc mà không tham khảo trước với bác sĩ thú y. Nên thường xuyên cho mèo ăn các bữa ăn nhỏ. Mèo sẽ cần được đánh giá thường xuyên trong quá trình điều trị. Bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm và chụp X quang khi cần thiết để theo dõi sự tiến triển của mèo.
