Trụ niệu ở chó
Trụ niệu là một tình trạng y khoa được đặc trưng bởi lượng các hạt cao bất thường trong cặn lắng nước tiểu. Tình trạng này có thể là dấu hiệu của bệnh thận nguyên phát, hoặc rối loạn toàn thân ảnh hưởng đến thận một cách thứ phát. Phân tích nước tiểu phải được thực hiện trong vòng hai giờ, vì các hạt cặn lắng thường sẽ hòa tan sau hai giờ.
Tình trạng hoặc bệnh này có thể ảnh hưởng đến cả chó và mèo. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về ảnh hưởng của bệnh này đến mèo, vui lòng ghé thăm trang này.
Nguyên nhân
Dưới đây là một số tình trạng có thể ảnh hưởng đến cơ thể hoặc cơ quan của nó theo phản ứng bằng cách thải nhiều cặn lắng vào nước tiểu.
Nephrotoxicosis (độc tố, gồm cả hóa chất và dược liệu, ảnh hưởng đến thận):
- Chất chống đông, ăn nho/nho khô, canxi dư thừa trong máu
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAID)
- Chất tương phản tia xạ tiêm tĩnh mạch, được sử dụng trong chẩn đoán
Thiếu máu cục bộ (tình trạng trong đó dòng máu bình thường đến thận bị chặn hoặc cản trở):
- Mất nước
- Giảm thể tích máu
- Cung lượng tim thấp (ví dụ, suy tim sung huyết, rối loạn nhịp tim [nhịp tim bất thường], hoặc bệnh màng ngoài tim [bệnh ở túi bao quanh tim])
- Huyết khối mạch máu thận (các cục máu đông trong các mạch máu nuôi thận và vùng xung quanh)
- Hemoglobin niệu – protein hemoglobin, oxy mang sắc tố làm cho máu có màu đỏ, đi vào nước tiểu và cũng được tìm thấy ở nồng độ cao trong thận
- Myoglobin niệu – globulin (protein huyết tương), đi đến thận, được bài tiết trong nước tiểu
Viêm thận:
- Khi thận bị viêm – sưng và kích ứng – thận thải protein và hồng cầu vào nước tiểu
- Các bệnh truyền nhiễm, chẳng hạn như sốt đốm Rocky Mountain, có thể làm cho thận bị viêm và thải các hạt cặn vào nước tiểu
Bệnh cầu thận (các động mạch phân nhánh trong thận thành các cụm mạch máu, được gọi là cầu thận. Các cầu thận có chức năng như một đơn vị lọc trong thận, loại bỏ chất thải từ máu):
- Viêm cầu thận mô tả tình trạng viêm các mạch máu nhỏ ở một hoặc nhiều tiểu cầu thận, nó được biểu hiện qua tình trạng tăng huyết áp, sưng (phù nề), và cặn lắng protein trong máu
- Bệnh thoái hóa tinh bột: một tình trạng xảy ra do các protein, được gọi là amyloid, được thay đổi thành một dạng không hòa tan và lắng vào các cơ quan hoặc mô.
Chẩn đoán
Để đạt được chẩn đoán, bác sĩ thú y sẽ cần biết liệu chó của bạn có tiếp xúc với bất kỳ độc tố hoặc loại thuốc nào được đề cập ở trên hay không.
Một phân tích gần hơn về cặn lắng trong nước tiểu sẽ cung cấp cho bác sĩ thú y một số gợi ý về nguyên nhân của tình trạng bất thường này. Một trong những tình trạng cần được loại trừ hoặc xác nhận là nguồn gốc của trụ niệu là hoại tử ống thận cấp tính. Trong đó các tế bào hình thành nên ống dẫn nước tiểu bị chết. Trong tình trạng bình thường, các tế bào này liên tục tự thay thế, nhưng với hoại tử hình ống, 99% nước được hấp thu, làm cho muối và các sản phẩm phụ trao đổi chất trong nước tiểu bị cô đặc. Nếu hoại tử ống thận cấp tính được chẩn đoán, và nguyên nhân được khắc phục, sau đó phục hồi có thể xảy ra khá nhanh.
Bác sĩ sẽ muốn biết xem gần đây chó có bị nôn mửa hoặc tiêu chảy không để có thể xác nhận hoặc loại trừ tình trạng mất nước là nguyên nhân gây trụ niệu. Nếu bị sốt, bác sĩ sẽ loại trừ các bệnh truyền nhiễm và viêm cũng như ung thư. Tình trạng tim cũng được xem xét. Tiếng thổi tim có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng lớp bên trong của tim. Bệnh màng ngoài tim, viêm túi bao quanh tim, sẽ là một phản ứng với nhiễm trùng và có thể có triệu chứng là chân trái đi tập tễnh, sốt và mệt mỏi. Nếu chó có các nốt nhỏ màu đỏ hoặc màu tím trên cơ thể do các mạch máu bị vỡ (đốm máu), hoặc các vết bầm lớn (không rõ nguyên nhân), bác sĩ thú y sẽ tìm các cục máu đông.
Nếu bệnh vẫn còn dai dẳng và tiến triển, và không thể xác định được nguyên nhân qua các xét nghiệm thường quy và xét nghiệm đặc biệt trong phòng thí nghiệm, bác sĩ sẽ cần phải kiểm tra một mẫu mô từ thận (sinh thiết thận).
Điều trị
Nếu chó của bạn bị mất nước do tình trạng này, nó sẽ cần nằm viện và bù nước tĩnh mạch; nếu không, bác sĩ thú y rất có thể sẽ gợi ý các thực phẩm và bài tập thể dục bình thường.
Chăm sóc
Nếu chó của bạn không bị mất nước và phải nằm viện, bạn sẽ cho ăn và chăm sóc nó như bạn thường làm. Tuy nhiên, bạn sẽ cần phải theo một chế độ khám theo chỉ dẫn của bác sĩ. Có nhiều thứ có thể gây ra tình trạng này, hầu hết đều nghiêm trọng, vì vậy cần phải làm theo chỉ dẫn của bác sĩ để có thể chăm sóc chó đúng cách.
