Amyloid tích tụ trong cơ thể chó
Tích tụ amyloid là để chỉ tình trạng lắng đọng chất sáp đục mờ – thành phần chủ yếu là protein – chúng lắng đọng ở các cơ quan và các mô trong cơ thể chó, làm cản trở chức năng bình thường của các cơ quan và mô đó. Chất này được gọi là amyloid. Tình trạng tích tụ nhiều trong thời gian dài có thể dẫn đến các cơ quan đó bị hỏng. Gan và thận là hai bộ phận thường bị ảnh hưởng nhiều nhất nhưng việc tích tụ amyloid có thể xảy ra ở các cơ quan khác và có thể có nhiều nguyên nhân. Một số quan điểm bất đồng về việc liệu amyloid tích tụ là nguyên nhân gây ra các tình trạng bệnh lý hay việc các bộ phận/ cơ quan trong cơ thể đang tồn tại tình trạng bệnh lý trước đó là nguyên nhân dẫn đến việc tích tụ amyloid.
Ở chó, các triệu chứng lâm sàng thường liên quan đến việc tích tụ amyloid ở thận. Chưa xác lập được bằng chứng khẳng định bệnh này di truyền nhưng ở giống chó Chinese shar-pies, beagles, và English foxhound tình trạng di truyền mang tính chất trong gia đình đã xảy ra. Các giống chó dễ mắc bệnh này là Chinese shar-pei, beagles, collies, Englíh foxhounds, pointers và walker hounds. Những con chó trên năm tuổi và chó cái thường dễ mắc bệnh này hơn so với chó đực.
Triệu chứng
Bởi vì amyloid có thể tích tụ trong các cơ quan khác nhau nên triệu chứng cũng sẽ khác nhau phụ thuộc vào bộ phận/ cơ quan mà nó tích tụ. Các triệu chứng cũng sẽ khác nhau phụ thuộc vào lượng amyloid tích tụ và sự tương tác giữa lượng amyloid đó với cơ quan nó khu trú. Nói chung amyloid thường tích tụ ở thận. Tuy nhiên,với giống chó Chinese Shar-pies amyloid thường tích tụ ở gan. Dưới đây là một số các triệu chứng thường gặp
- Chán ăn
- Yếu ớt
- Ngủ lịm
- Hay khát nước và tiểu nhiều
- Tụt cân
- Nôn ói
- Tiêu chảy( thường không phổ biến)
- Cổ trướng (dịch tích tụ trong ổ bụng)
- Phù nề xảy ra ở các bộ phận khác nhau trong cơ thể, thường là ở các chi.
- Sốt
- Sưng khớp
- Mất nước
- Vàng da (trong trường hợp có liên quan đến gan)
Nguyên nhân
- Nhiễm trùng mãn tính
- Viêm mãn tính
- Nhiễm ký sinh trùng
- Các bệnh liên quan đến trung gian miễn dịch
- Lupus ban đỏ hệ thống (SLE)
- Khối tân sản (khối u-dạng tăng sinh tế bào quá mức một cách bất thường)
- Liên quan đến di truyền trong gia đình (ví dụ như ở loài chó Chinese shar-pei, and English foxhound)
Chẩn đoán
Bác sỹ thú y sẽ cần bệnh sử chi tiêt về tình trạng sức khỏe chú chó của bạn bao gồm tiền sử bệnh gia đình, các triệu chứng khởi phát. Bác sỹ thú y sẽ tiến hành kiểm tra sức khỏe chi tiết cho chú chó, bao gồm phân tích máu, bảng phân tích thành phần hóa học máu, xét nghiệm máu tổng quát, và phân tích nước tiểu. Các xét nghiệm này có thể giúp đưa ra các thông tin về chức năng của các bộ phận trong cơ thể và cung cấp các thông tin quan trọng về các biến chứng mà chú chó đang mắc phải do căn bệnh này gây nên. Xét nghiệm nước tiểu rất quan trọng nếu thận đang bị tích tụ amyloid. Bác sỹ thú y sẽ tiến hành chụp X quang và siêu âm để xác định đặc điểm cấu trúc thận và nơi mà tình trạng bất thường này xảy ra. Trong hầu hết các trường hợp, chẩn đoán sẽ được xác định bằng cách kiểm tra mô thông qua phương pháp sinh thiết thận.
Điều trị
Nếu chú chó của bạn mắc các vấn đề mãn tính liên quan đến thận và đang bị suy thận thì bác sỹ thú y sẽ tư vấn cho bạn việc phải cho chú chó nhập viện để giải quyết vấn đề mất nước và ổn định tình trạng bệnh của nó. Nếu tìm ra nguyên nhân chính gây nên tình trạng này thì nó sẽ được điều trị phù hợp. Nếu chú chó bị suy thận nó sẽ cần phải được điều trị y tế chuyên sâu cũng như phải theo dõi y tế trong một thời gian dài. Bác sỹ thú y sẽ đưa ra kế hoạch điều trị cho chú chó của bạn và sẽ kê đơn thuốc phù hợp với mức độ nghiêm trọng của vấn đề cũng như dựa vào sự xuất hiện của các bệnh khác hoặc biến chứng khác.
Chăm sóc
Bệnh tiến triển một cách tự nhiên và cần phải được điều trị trong thời gian dài. Phần lớn con vật sẽ có thể hoạt động bình thường trở lại nhưng cần phải duy trì chế độ ăn nghiêm ngặt theo yêu cầu của bác sỹ thú y, đặc biệt là với những con có vấn đề liên quan đến thận. Không được cho chú chó của bạn uống bất kỳ loại thuốc nào mà chưa hỏi ý kiến của bác sỹ trước đó bởi phần lớn các loại thuốc để có thể bài xuất ra khỏi cơ thể được thì thận của con vật cần phải hoạt động bình thường. Bởi tình trạng bệnh này bị nghi ngờ là có liên quan đến di truyền trong gia đình do vậy không cho chú chó của bạn sinh sản vì bệnh này có thể sẽ di truyền cho thế hệ sau.
