Bệnh cryptococcosis ở mèo
Cryptococcus là một loại nấm dạng nấm men thường có ở môi trường nhiệt đới, chẳng hạn như ở Úc và châu Phi. Cryptococcus neoformans var. gatti có liên quan trực tiếp đến cây bạch đàn ở Úc, nhưng loại nấm này, cũng như Cryptococcus neoformans var. neoformans và Cryptococcus neoformans var. grubii, cũng phát triển trong phân chim và thảm thực vật phân rã, và có thể được tìm thấy trên khắp thế giới, bao gồm một số khu vực ở miền nam California và Canada.
Bệnh cryptococcosis, một tình trạng bệnh do sự xâm nhập của loại nấm này gây ra, là một loại nhiễm nấm khu trú hoặc toàn thân gây ra bởi Cryptococcus neoformans. Nấm Cryptococcus xâm nhập qua đường mũi và từ đó đi vào não, mắt, phổi và các mô khác. Nhiễm trùng phổi và suy giảm hệ thần kinh trung ương dẫn đến viêm màng não là nguyên nhân phổ biến nhất gây tử vong do bệnh cryptococcosis. Mèo ở Hoa Kỳ có nguy cơ mắc bệnh nấm cao gấp 7 đến 10 lần so với chó.
Triệu chứng
Các triệu chứng thường đa dạng và phụ thuộc phần lớn vào hệ thống cơ quan bị ảnh hưởng bởi nấm. Tuy nhiên, mèo của bạn có thể có tiền sử về các vấn đề trong nhiều tuần hoặc nhiều tháng trước khi tình trạng này phát triển hoàn toàn. Nó có thể đặc biệt chậm chạp, và mặc dù nó xảy ra ở chưa đến 50% động vật bị bệnh, mèo cũng có thể bị sốt nhẹ trong suốt thời gian này. Các triệu chứng khác đặc trưng ở mèo bao gồm:
- Chảy nước mũi
- Các bất thường ở hệ thần kinh; co giật, mất phương hướng và cảm giác cân bằng thay đổi
- Mô hoại tử được thấy ở lỗ mũi
- Các vết sưng cứng ở trên sống mũi
- Tăng nhịp thở
- Các tổn thương da đầu bị loét ra, đóng vảy
- Phì đại hạch bạch huyết
- Bệnh mắt
Nguyên nhân
Các bào tử cryptococcus hiện diện trong phân chim và trong đất xung quanh nơi có phân chim. Tình trạng này phát triển khi các bào tử từ nấm Cryptococcus được hít qua đường mũi. Đôi khi, những sinh vật này có thể đến được đầu đường hô hấp, mặc dù không chắc chắn. Nấm cũng có thể lây nhiễm vào dạ dày và ruột, đi qua đường tiêu hóa. Bệnh không lây truyền sang người hoặc động vật khác, cũng không lây nhiễm.
Chẩn đoán
Bác sĩ thú y sẽ đưa ra chẩn đoán dựa trên những phát hiện từ các xét nghiệm sau đây:
- Các mẫu sẽ được lấy từ đường mũi, hoặc sinh thiết từ mô sần nhô ra khỏi đường mũi; rửa mũi bằng nước muối có thể loại bỏ mô bị nhiễm trùng
- Sinh thiết các tổn thương da đầu
- Hút dịch các hạch bạch huyết bị ảnh hưởng
- Nuôi cấy máu và nước tiểu
- Các xét nghiệm máu để phát hiện sự hiện diện của các kháng nguyên Cryptococcus
Điều trị
Hướng điều trị tiêu chuẩn là chăm sóc ngoại trú, với thuốc kháng nấm để chống nhiễm trùng, nhưng nếu mèo có biểu hiện suy giảm hệ thần kinh, bác sĩ thú y sẽ khuyên bạn nên chăm sóc nội trú cho đến khi sức khỏe của mèo ổn định.
Phẫu thuật sẽ được khuyến cáo nếu mèo có các khối u dạng nốt (u hạt) ở mũi và họng; loại bỏ các khối này sẽ làm giảm tình trạng khó thở.
Chăm sóc
Bác sĩ thú y sẽ cần phải theo dõi các men gan hàng tháng trong thời gian mèo sử dụng thuốc kháng nấm. Cải thiện các dấu hiệu lâm sàng, giải quyết các tổn thương, cải thiện tình trạng sức khỏe, và sự phục hồi cảm giác thèm ăn sẽ cho thấy sự đáp ứng với điều trị.
Thời gian điều trị dự kiến là ba tháng đến một năm; mèo bệnh bị bệnh ở hệ thần kinh trung ương có thể cần điều trị duy trì suốt đời. Những con mèo cũng bị nhiễm virus bệnh bạch cầu ở mèo (FeLV), hoặc virus suy giảm miễn dịch ở mèo (FIV) sẽ có tiên lượng phục hồi xấu hơn.
Bác sĩ thú y sẽ đo số lượng các kháng nguyên Cryptococcus hai tháng một lần, và cho đến sáu tháng sau khi hoàn thành việc điều trị (hoặc cho đến khi không còn phát hiện thấy kháng nguyên nữa). Nếu mèo duy trì hàm lượng thấp — lượng thuốc hoặc kháng thể tìm thấy trong máu – trong vài tháng sau khi tất cả các dấu hiệu của bệnh đã được giải quyết, việc điều trị sẽ tiếp tục trong ít nhất ba tháng. Nếu hàm lượng đột ngột tăng sau khi điều trị, hãy tiếp tục điều trị.
