Tinh thể trong nước tiểu ở chó
Tinh thể niệu là các tinh thể tồn tại trong nước tiểu. Các tinh thể chỉ hình thành trong nước tiểu và gắn kết với các chất kết tinh khác trong môi trường bão hòa quá mức; do đó, tinh thể niệu là yếu tố đại diện cho nguy cơ hình thành nên sỏi thận. Khi phát hiện ra tinh thể trong nước tiểu không đồng nghĩa với việc có sỏi thận hoặc các triệu chứng lâm sàng liên quan đến sỏi thận, hay việc phát hiện ra các tinh thể trong nước tiểu là bằng chứng không thể phủ nhận của xu hướng hình thành sỏi trong thận; tuy nhiên có vài mối liên hệ giữa việc con vật có tinh thể trong nước tiểu với khả năng cao nó bị mắc sỏi thận, và các tinh thể trong nước tiểu có thể là dấu hiệu của sỏi thận.
Xác định và giải thích rõ tính chất các tinh thể trong nước tiểu mang tính quan trọng trong việc quyết định phương pháp y tế điều trị thích hợp, bởi sự xuất hiện của một số loại tinh thể nhất định lại là dấu hiệu cảnh báo của một căn bệnh tiềm ẩn nào đó. Việc đánh giá các tinh thể trong nước tiểu có thể hỗ trợ việc phát hiện ra các rối loạn là nguyên nhân tạo thành sỏi; ước lượng các thành phần khoáng chất trong sỏi và đánh giá được tính hiệu quả của các biện pháp y tế nhằm mục đích làm tan sỏi hoặc ngăn ngừa sự hình thành của sỏi.
Tinh thể niệu xuất hiện ở những cá thể có đường tiết niệu bình thường về phương diện chức năng và giải phẫu thì thường vô hại bởi chúng sẽ bị loại ra khỏi cơ thể trước khi phát triển đủ lớn để cản trở chức năng bình thường của đường tiết niệu. Mặc dù vậy, sự xuất hiện của chúng cho thấy nguy cơ cao hình thành nên sỏi thận.
Các tinh thể hình thành trong nước tiểu sau khi theo nước tiểu của những con vật bị bệnh bài xuất ra khỏi cơ thể thì mức độ quan trọng về mặt lâm sàng không có nhiều. Các tinh thể hình thành trong ống nghiệm (môi trường nghiên cứu trong phòng thí nghiệm) sẽ không giúp đưa ra biện pháp y tế nào. Các trường hợp cần phải được theo dõi thêm là trường hợp tinh thể niệu được phát hiện ở những con chó không có triệu chứng bị bệnh (bệnh không triệu), hay các kết tập tinh thể lớn ( ví dụ như canxi oxalat hoặc magnesium ammonium phosphate – MgNH4PO4) được phát hiện ở những cá thể bình thường không có dấu hiệu bệnh, hoặc khi phát hiện ra bất kỳ sự tạo thành của tinh thể nào trong nước tiểu vừa được bài xuất ra từ những con chó bị chẩn đoán là mắc sỏi thận thì nó có thể giúp ích cho việc chẩn đoán, tiên lượng hoặc biện pháp điều trị.
Giống chó dễ bị mắc các tinh thể canxi oxalat là giống Miniature Schauzers, Yorkshire terriers, Ihasa apsos và Miniature poodle. Giống Dachshunds, English bulldogs, và Newfoundlands dễ bị mắc tinh thể Cystine trong nước tiểu. Dalmatians và English bulldog có xu hướng có tinh thể ammoni trong nước tiểu; và sỏi xanthine kết tinh tìm thấy ở giống Cavalier King Charles Spaniels
Cả chó và mèo đều có thể bị mắc bệnh này. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm thông tin về ảnh hưởng của bệnh này tới loài mèo thì hãy truy cập vào trang này
Triệu chứng
Không có triệu chứng hoặc các triệu chứng có nguyên nhân liên quan hoặc xuất hiện đồng thời cùng với sỏi thận.
Nguyên nhân
- Nồng độ của các chất kết tinh trong nước tiểu (bị ảnh hưởng bởi tốc độ bài tiết và nồng độ nước tiểu)
- Mất cân bằng độ Ph trong nước tiểu- nồng độ axit hoặc kiềm cần phải ở mức cân bằng
- Sự hòa tan của các chất kết tinh trong nước tiểu
- Bài tiết các chất dùng trong chẩn đoán (ví dụ như chất cản quang, …) và các thuốc ( thuốc sulfonamide…)
- Ảnh hưởng do từ chế độ ăn – chế độ ăn trong bệnh viện có thể khác với chế độ ăn tại nhà; thời gian thu thập mẫu( sau bữa ăn từ 8-12 giờ khi thức ăn được hấp thụ hoàn toàn khác với thời gian sau ăn) có ảnh hưởng đến các bằng chứng về tinh thể niệu
Chẩn đoán
Chụp X quang hoặc siêu âm có thể giúp phát hiện ra một số loại sỏi. Phân tích nước tiểu là công cụ chủ yếu để phân tích các tinh thể niệu
Điều trị
Việc điều trị sẽ liên quan đến việc kiểm soát các tinh thể niệu bằng cách loại bỏ hoặc kiểm soát nguyên nhân gốc rễ hoặc các nhân tố tiềm ẩn hình thành nên tinh thể niệu, và làm giảm đến mức tối thiểu tinh thể có mặt trong nước tiểu bằng cách tăng lượng nước tiểu, khuyến khích bài xuất nước tiểu nhiều lần và hoàn toàn, thay đổi chế độ ăn và trong một số trường hợp sử dụng các loại thuốc thích hợp có thể là một phần của kế hoạch điều trị. Thay đổi nồng độ Ph cũng là một biện pháp được khuyến nghị sử dụng
Chăm sóc
Bác sỹ thú y sẽ phân tích lại nước tiểu nhằm đánh giá xem liệu các tinh thể có còn xuất hiện trong nước tiểu không, bởi các tinh thể niệu tồn tại dai dẳng có thể góp phần hình thành và tạo nên sự phát triển của sỏi thận. Ngoài ra, các tinh thể niệu mãn tính có thể làm cho các kết tập tinh thể cứng lại tạo thành vật cản nằm trong niệu đạo
