Sarcoma sụn ở xương chó
Sarcoma sụn (CSA) ở xương là một hình thức bệnh ác tính và lây lan nhanh của bệnh ung thư, trong đó, nếu không được chẩn đoán và điều trị sớm, có thể sẽ gây nguy hiểm đến tính mạng. Sarcoma sụn phát sinh từ sụn của cơ thể, mô liên kết được thấy ở giữa xương và khớp, thường di căn đến các bộ phận khác của cơ thể, trong đó có xương sườn. Đây là khối u xương sườn phổ biến nhất và khối u nguyên phát phổ biến thứ hai ở chó, chiếm 5 đến 10 phần trăm tất cả các khối u xương chính.
Phần lớn các CSA gồm có xương dẹt, với khoảng 30% xảy ra trong khoang mũi và khoảng 20% xảy ra ở xương sườn. Hình thức ung thư này cũng ảnh hưởng đến các chi, với hâu quả là làm suy yếu cấu trúc của xương do khối u xâm lấn. Gãy xương xảy ra phổ biến.
Các giống chó lớn cũng như chó già có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Sarcoma sụn thường ảnh hưởng nhiều nhất đến chó khoảng tám tuổi, nhưng bệnh cũng đã được phát hiện ở chó với hầu hết mọi lứa tuổi.
Triệu chứng và phân loại
- Nếu khối u ảnh hưởng đến chân thì sẽ thấy chó đi tập tễnh
- Đau ở vùng bị nhiễm bệnh, ví dụ: chi
- Sưng ở vị trí khối u
- Hắt hơi và khó thở nếu có u ở khoang mũi
- Chảy nước mũi và/hoặc chảy máu mũi nếu có u ở khoang mũi
- Gãy xương ở chi bị ảnh hưởng
- Các dấu hiệu khác sẽ phụ thuộc vào (các) vị trí di căn
Nguyên nhân
Mặc dù một nguyên nhân chính xác chưa được xác định nhưng những sự phát triển hoặc nhô ra của sụn có thể dẫn đến dạng ung thư này.
Chẩn đoán
Bạn sẽ cần phải cung cấp đầy đủ tình trạng bệnh của chó và sự khởi phát các triệu chứng. Bác sĩ thú y sẽ tiến hành khám sức khỏe tổng quát cho chó, bao gồm công thức máu, xét nghiệm hóa sinh và phân tích nước tiểu. Kết quả của các xét nghiệm này thường trong phạm vi bình thường. Các mẫu mô từ các hạch bạch huyết khu vực cũng sẽ được lấy ra để phân tích các tế bào ung thư và tìm bằng chứng về phản ứng của hệ miễn dịch.
Các nghiên cứu chụp X quang của các khu vực bị bệnh có thể cho biết mức độ xâm lấn của khối u. Chụp X quang, chụp cắt lớp vi tính (CT), xạ hình xương, và chụp X quang thường sẽ giúp chẩn đoán giai đoạn và loại u. Chụp hình xương có thể cho biết mô mềm và xương liền kề có bị ảnh hưởng không. Phương pháp mang tính quyết định và trực tiếp nhất để chẩn đoán thường là lấy sinh thiết tăng trưởng để phân tích trong phòng thí nghiệm bằng kính hiển vi.
Điều trị
Đây là khối u ác tính và gây nguy hiểm đến tính mạng, cần phải được điều trị kịp thời. Cắt cụt hoặc bảo tồn chi thường được khuyến cáo trong các trường hợp không có di căn (lan rộng) khối u ở chi bị ảnh hưởng. Đối với các khối u ở mũi, xạ trị thường là phương pháp điều trị được lựa chọn nhiều nhất. Xạ trị cũng có thể giúp kéo dài tuổi thọ của những con chó có các khối u không phẫu thuật được.
Nếu có khối u ở xương sườn, bác sĩ thú y có thể sẽ quyết định loại bỏ các xương sườn bị ảnh hưởng và các mô phổi gần đó bằng phẫu thuật cắt rộng để ngăn ngừa di căn. Hóa trị cũng có thể được khuyên dùng, nhưng hiệu quả trong điều trị CSA của liệu pháp này vẫn chưa được đánh giá đầy đủ. Hiện tại, phẫu thuật là phương pháp điều trị bệnh duy nhất.
Chăm sóc
Bạn có thể sẽ cần đưa vật nuôi đến tái khám bác sĩ thú y ba tháng một lần để được đánh giá theo dõi. Trong khoảng thời gian này, bác sĩ thú y sẽ đánh giá tình trạng của chó để xem có xuất hiện di căn không. Khu vực bị bệnh và các vùng khác của cơ thể sẽ được chụp X quang định kỳ để kiểm tra sự tái phát và lan rộng của khối u.
Sau khi phẫu thuật, bạn sẽ thấy chó cảm thấy đau. Bạn sẽ cần phải hạn chế hoạt động của chó cho đến khi nó hồi phục, dành một chỗ khá yên tĩnh để nghỉ ngơi, cách xa cửa sổ, lối vào, khu vực snh hoạt chung, các vật nuôi khác và các trẻ nhỏ đang hoạt động. Nếu khó kiểm soát chuyển động của chó, bạn có thể cân nhắc tới việc nghỉ ngơi trong lồng, đặt bát thức ăn gần đó để tiện cho chó. Nếu có thể, đi lại chậm gần nhà sẽ rất tốt, nhưng nếu chó cảm thấy quá đau để ra ngoài đi vệ sinh, bạn sẽ cần cân nhắc đến việc tạo một khoảng không gian tạm thời trong nhà, mang chó ra ngoài trời hoặc sử dụng ống thông. Hãy hỏi bác sĩ thú y để được tư vấn về phương pháp tốt nhất cho chó của bạn.
Trong trường hợp cắt cụt chân, hầu hết các con chó sẽ không có bất kỳ vấn đề gì về học cách thích nghi với việc mất chi và sẽ tiếp tục sống một cuộc sống vui vẻ và thoải mái.
Giảm đau sẽ rất quan trọng trong việc điều trị hiệu quả bệnh sarcoma sụn; bác sĩ thú y sẽ kê thuốc giảm đau phù hợp. Thực hiện đúng theo chỉ dẫn dùng thuốc. Một trong những nguyên nhân gây tử vong có thể tránh được nhất đối với vật nuôi trong nhà là dùng thuốc quá liều.
Dinh dưỡng là điều rất quan trọng để hồi phục nhanh chóng và bạn sẽ cần theo dõi thức ăn và nước uống của chó trong quá trình phục hồi, đảm bảo rằng nó có đủ nước và đủ lượng thức ăn, nhưng chú ý đừng cho chó ăn quá nhiều. Nếu chó của bạn không thể tự ăn, bác sĩ thú y sẽ hướng dẫn bạn sử dụng đúng cách ống dẫn thức ăn truyền vào dạ dày để cung cấp thức ăn.
