Một điều mà ai cũng biết và đã được các chuyên gia thống nhất là chó (và mèo) được xem như những động vật ăn thịt và chúng chủ yếu ăn thịt qua các thời kỳ phát triển. Mặc dù hiện tại đã được “thuần hóa” nhưng cơ thể vật nuôi của chúng ta không phát triển các dạ cỏ dọc theo vùng tiêu hóa để lên men chất xenlulô và các nguyên liệu thực vật khác, tuyến tụy cũng không phát triển tiết ra Xenlulaza để phân chia xenlulô thành phân tử glucôzơ. Ngoài ra, chó và mèo không tiêu hóa, đồng hóa và sử dụng hiệu quả nguyên liệu thực vật như nguồn protein chất lượng cao. Động vật ăn cỏ có thể làm được những điều đó. Đó là những gì tạo hóa sắp đặt chúng vào kỷ nguyên hiện tại.
Mặt khác, mặc dù hạn chế sử dụng một số nguyên liệu thực vật như gạo, bột đậu nành và ngô nhưng chúng vẫn có lợi cho động vật ăn thịt. Ngô, lúa mì, đậu nành, gạo và lúa mạch không hẳn là hoàn toàn không tốt hoặc có hại cho chó, mèo. Chỉ là chúng không phải là sự lựa chọn tối ưu cho chế độ dinh dưỡng tốt nhất cho động vật, đặc biệt là các động vật ăn thịt (chúng ta có quyền chọn lực thức ăn cho thú cưng của mình chứ?).
Thực phẩm dinh dưỡng cho vật nuôi có thành phần chính là ngũ cốc khác như thế nào so với thực phẩm dinh dưỡng có thành phần chính là thịt? Nếu bạn không tin chó và mèo là những động vật chủ yếu ăn thịt thì bạn có thể dừng đọc tại đây bởi vì bạn chắc chắn bạn sẽ không tin những thông tin tiếp theo. Hầu hết những gì được trình bày dưới đây đều được tham khảo từ hai tài liệu xuất sắc về dinh dưỡng cho động vật nhỏ là Canine và Feline Nutrition của Case, Carey và Hirakawa và Small Animal Clinical Nutrition III (Dinh dưỡng lâm sàng cho động vật nhỏ III) của Lewis, Morris, Jr. và Hand.
Có 22 loại axit amin alpha khác nhau mà động vật có vú cần có cho các hoạt động trao đổi chất và các hoạt động năng lượng khác nhau. Chó và mèo có thể tự tổng hợp 12 trong số này, do đó, người chủ phải chú ý bổ sung mười loại khác vào chế độ dinh dưỡng của chúng. Bởi vì cách duy nhất để hấp thu 10 loại axit amin này là thông qua con đường ăn uống, chúng được gọi là các axit amin thiết yếu.
Tuy nhiên, từ “thiết yếu” lại dễ gây hiểu nhầm bởi vì tất cả 22 loại này đều rất cần thiết để có được sức khỏe tốt chứ không chỉ có 10 loại nói trên. Rất lâu trước đây, nhiều người bắt đầu cho là chó và mèo không thể tự tổng hợp axit amin nên chúng cần phải được bổ sung bằng thực phẩm tương tự như “các axit amin thiết yếu”. Ai nói khoa học luôn chính xác?!
Các loại axit amin được sử dụng cho chó và mèo
“Không cần thiết” (không bắt buộc trong chế độ dinh dưỡng)
Alanine
Asparagine
Aspartate
Cysteine
Glutamate
Hydroxylysine
Glycine
Glutamine
Proline
Serine
Hydroxyproline
“Cần thiết” (chỉ hấp thu qua chế độ dinh dưỡng)
Arginine
Histidine
Isoleucine
Methionine
Phenylalanine
Tryptophan
Threonine
Valine
Leucine
Lysine
Taurine (cats)
Động vật ăn cỏ rất dễ hấp thu đáng kể các axit amin bởi chúng có hàng tỷ vi sinh vật cùng với các đường tiêu hóa đa dạ dày và kéo dài. Ngược lại, chó và mèo thường có các đường tiêu hóa tương đối ngắn và đơn giản nên không thể tận dụng vi sinh vật axit amin và yêu cầu các loại axit amin không tự tổng hợp được (ở dạng phân tử protein lớn) phải có sẵn trong thức ăn đã tiêu hóa.
Lưu ý, mèo có một vài nhu cầu khác biệt mà chó không có, chẳng hạn như nguồn thực phẩm có chứa beta acid amin được gọi là taurine (để biết thêm về điều này, hãy truy cập “Cats Are Different”).
Chế độ ăn uống cân bằng là gì?
Chất béo được yêu cầu có thể lấy dễ dàng từ cả động, thực vật và cũng rất đơn giản để thiết kế thêm chất béo vào chế độ dinh dưỡng. Mọi người đều đồng ý các axit béo linoleic và arachidonic (cho mèo) là cần thiết. (Linolenic được cả chó và mèo tổng hợp từ linoleic). Chất béo chất lượng cao hiện đã có bán trên thị trường với mức giá không mấy chênh lệch giữa các nhãn hàng khác nhau, có thể được thiết kế đảm bảo cân bằng với vitamin E và vitamin C. Với loại thực phẩm này, chất béo trong chế độ dinh dưỡng sẽ được chú trọng và không có vấn đề gì đáng lo ngại.
Vitamin và khoáng chất không hề đắt đỏ, được ghi chép đầy đủ về loại, số lượng và có thể dễ dàng thêm vào các loại thực phẩm. Khá đơn giản!
Carbohydrates rất hữu ích cho chó và mèo, giúp đốt cháy nguyên liệu cho tất cả các loại hoạt động ở cơ và quá trình trao đổi chất. Những nguồn carbohydrate rẻ và dễ sản xuất bao gồm các loại như ngô, lúa mì, lúa mạch và đậu nành. Hmmmm … nghe giống những gì mà một số nhà sản xuất thức ăn vật nuôi ưu tiên hàng đầu để thiết kế chế độ dinh dưỡng cho thú nuôi. Một vài người cho rằng đó là những nguồn protein tuyệt vời!
Trong cuốn sách về dinh dưỡng của Case, Carey và Hirakawa, có 17 loại thực vật bao gồm gạo xay, ngô, lúa mì, yến mạch, lúa mạch, cỏ linh lăng và những loại khác được liệt kê là nguồn cung cấp carbohydrate. Do đó, trong thực tế các chuyên gia nói rằng một trong những lợi ích của carbohydrate là protein thanh đạm. Điều đó có nghĩa động vật sẽ sử dụng các nguồn carbohydrate rẻ tiền để cung cấp năng lượng trước khi được sử dụng protein đắt tiền hơn (là những gì con người đang nghĩ!).
Vì vậy, hãy thêm một số nguyên liệu thực vật vào thực phẩm tốt nhất, để đạt được các lợi ích của carbohydrate. Đồng thời, bạn sẽ không tiếp tục nhầm lẫn khi đọc được bất kỳ ngụ ý (hoặc tệ hơn là chỉ rõ) rằng ngô, gạo hoặc lúa mì là một sản phẩm cung cấp protein chủ yếu. (Ngoài ra, các tác giả đã liệt kê 19 thành phần thức ăn cho vật nuôi được sử dụng làm nguồn protein … và ngô xay, lúa mì, gạo, yến mạch, lúa mạch và cỏ linh lăng KHÔNG nằm trong danh sách đó.)
Chúng tôi sẽ sử dụng một số loại ngũ cốc rẻ tiền, tuy nhiên chế độ dinh dưỡng của chúng tôi sẽ KHÔNG sử dụng ngũ cốc làm nền tảng hoặc là thành phần chính. Và bạn biết đấy, chó và mèo có lượng carbohydrate ít nhất, có nhiều chất béo và protein chất lượng cao hơn. Chó và mèo khác với con người ở chỗ này. Hãy nhớ rằng, tất cả các vấn đề dinh dưỡng của con người không nhất thiết phải tương ứng với dinh dưỡng của chó và mèo.
Có nghiên cứu cho rằng protein có thể được sử dụng như nguồn năng lượng cho chó, mèo và carbohydrate ít quan trọng hơn trong chế độ dinh dưỡng, trao đổi chất của con người, do đó chúng tôi chú trọng vào hàm lượng protein trong chế độ ăn lý tưởng. Vì các axit amin được hấp thu từ các nguồn thực phẩm nên phải ăn một nguồn thực phẩm giàu protein, trong đó có chứa đầy đủ các loại axit amin.
Chắc chắn chúng tôi sẽ không sử dụng ngô làm nguồn protein vì nó chỉ có bốn trong mười axit amin quan trọng nhất và không có taurine. Thêm vào đó, các chuyên gia dinh dưỡng thậm chí không xếp ngô vào danh sách các nguồn cung cấp protein cho vật nuôi. Ngô nằm trong danh sách cung cấp carbohydrate!
Canine và Feline Nutrition liệt kê các chất cung cấp protein, bao gồm thịt bò, thịt gà, trứng, cá, thịt cừu và sản phẩm phụ của thịt. (Chỉ cần bạn biết … các sản phẩm phụ của thịt trong thức ăn vật nuôi được Hiệp hội quản lý thức ăn chăn nuôi Mỹ định nghĩa là KHÔNG chứa lông, da, móng guốc hoặc lông vũ, nhưng thực ra là nói đến nội tạng như thận, dạ dày, tim, máu, lá lách, …). Sản phẩm phụ của thịt là nguồn cung cấp giàu protein đối với động vật ăn thịt.
Do đó, chế độ dinh dưỡng của chúng tôi có chứa lượng lớn các axit amin, chúng tôi sẽ chọn nguồn protein tốt nhất cho động vật có vú là trứng, hoặc chính xác hơn là lòng trắng trứng. Chất này có cấu tạo axit amin dồi dào và có rất dễ tiêu hóa. Thực tế, lòng trắng trứng được xem là một tiêu chuẩn đối lập với tiêu chuẩn của những nguồn protein khác. Những lựa chọn tuyệt vời khác là thịt, gia cầm hoặc cá.
Vì vậy, đối với chó (và mèo), chế độ dinh dưỡng tùy chỉnh của chúng tôi có chứa một số vitamin và khoáng chất, một số loại hạt cung cấp năng lượng, lượng lớn và tỷ lệ chất béo thích hợp và thành phần chính là nguồn THỊT chất lượng cao.
Các nhà sản xuất thức ăn vật nuôi biết cách chế biến chế độ dinh dưỡng tuyệt vời. Vấn đề là sẽ làm gia tăng chi phí sản xuất, đặc biệt là nếu sử dụng cùng lúc trứng, thịt bò và cá. Để cạnh tranh với các loại thực phẩm và đồ uống khác, giá cả sẽ được tính dựa trên nền tảng (các thành phần chính) của chế độ dinh dưỡng.
THÊM NGÔ vào chế độ dinh dưỡng thì chắc chắn giá thành sẽ rẻ hơn và lượng thực phẩm sẽ lợi hơn cho nhà sản xuất. Đồng thời, vật nuôi sẽ ăn mau no hơn. Ngô được biết là nguồn carbohydrate, cung cấp nhiều năng lượng và chứa một vài axit amin nên ngô là một nguồn protein xuất hiện trên danh sách phân tích đảm bảo. Ngô có nguồn cung cấp ổn định và giá thành rẻ, nên các nhà sản xuất thực phẩm thường đưa ngô vào chế độ dinh dưỡng, sau đó thêm “thịt và xương” (đã được nấu chín ít nhất hai lần trước khi đóng gói và có thể chứa quá nhiều canxi) để “đảm bảo đủ lượng axit amin” và thêm một một số chất được suy tính để ĐẦY ĐỦ VÀ C N BẰNG và để được đóng dấu nổi trên nhãn thực phẩm.
Đa số các nhà sản xuất thức ăn cho chó và mèo đều làm như vậy. Họ ưu tiên những thành phần giá rẻ có nguồn gốc từ thực vật để đảm bảo giá cả cạnh tranh. Tuy nhiên, chính điều đó đang làm hại những động vật ăn thịt. Ngược lại, các sản phẩm dinh dưỡng đắt tiền như trứng, thịt, gia cầm và cá là lựa chọn tốt hơn nhiều khi thiết kế chế độ dinh dưỡng đảm bảo cho động vật ăn thịt. LƯU Ý: “Đắt” và “giá thành” là những thuật ngữ do con người tạo ra và không liên quan cốt yếu đến những thành phần tạo nên chế độ dinh dưỡng lý tưởng dành cho động vật có chế độ ăn thịt.
Trong các tài liệu về dinh dưỡng được đề cập trong bài viết này, các tác giả liên tục nhấn mạnh tầm quan trọng của thực phẩm chất lượng cao, giàu dinh dưỡng và khả năng tiêu hóa cao. Vâng, các sản phẩm này sẽ khiến người tiêu dùng phải chi nhiều hơn so với các sản phẩm có thương hiệu phổ biến. Chúng tôi là những người chăm sóc vật nuôi có nghĩa vụ phải tạo ra được những thực phẩm chất lượng cao và ngưng chọn những thực phẩm dựa vào giá cả.
Chó (và mèo) sẽ trở nên tràn đầy sức sống và khỏe mạnh hơn nếu chế độ dinh dưỡng của chúng được chế biến chủ yếu từ thịt lợn, gia cầm, thịt cừu và cá. Nói cách khác, chúng ta nên cho vật nuôi ăn thịt và lên án những người cho động vật ăn thịt ăn như động vật ăn cỏ chỉ vì làm như vậy để tiết kiệm tiền.
Trích Canine and Feline Nutrition, trang 174:
“Nói chung, nguồn protein chất lượng cao của động vật giúp cân bằng các axit amin cần thiết cho thú nuôi tốt hơn so với sự cân bằng axit amin được cung cấp bởi protein dạng hạt. Protein của thực phẩm từ hạt không cân bằng hoặc không sẵn có như nguồn protein của động vật chất lượng cao…”
Cụm từ “chất lượng cao” ở đây là đang nói đến các sản phẩm thịt lợn, gia cầm và cá có nguồn gốc chủ yếu từ mô cơ và mô nội tạng chứ không phải là “thịt và xương”. Một số loại thức ăn có nguồn gốc từ động vật không được coi là có chất lượng cao vì quá trình chế biến không đúng cách.
Một vài cá nhân bày tỏ lo ngại về việc cho chó và mèo ăn những thức ăn có hàm lượng “protein cao”. Nhiều người cho rằng “protein cao” gây ra hàng loạt các rối loạn khác nhau, như động kinh, tăng động, tổn thương thận. Để xác định được mức độ protein “cao” thì chế độ dinh dưỡng đó phải đáp ứng được một loạt các giá trị; tất cả các chuyên gia dinh dưỡng đều không thể thống nhất được mức protein “cao” trong chế độ ăn của chó (hoặc mèo).
Dữ liệu cho thấy protein dư thừa gây tổn thương thận là kết quả thử nghiệm động vật không chính xác. Những thú nuôi tham gia vào bài khảo sát đã có vấn đề về thận trước đó nên khi được cho ăn theo chế độ giàu protein thì bị ngộ độc uremic. Những nghiên cứu ban đầu tuyên bố protein có hại cho thận của chó dựa trên các nghiên cứu được thực hiện trên CHUỘT! Họ thậm chí không thử nghiệm trên chó và nghiên cứu đó đã ảnh hưởng không ít đến ngành công nghiệp thức ăn vật nuôi trong nhiều năm.
Hóa ra có sự khác biệt lớn trong thận chuột (là một con chuột ăn thịt) khi chuyển hóa protein so với thận chó. Nếu bất cứ ai đã tiến hành thử nghiệm khoa học về chó hoặc mèo và có thể khẳng định thận bình thường bị tổn hại do chế độ dinh dưỡng chất lượng cao hoặc khẩu phần cân bằng có chứa hàm lượng protein cao thì hãy cho tôi biết.
Càng có nhiều người cùng tham gia vào vấn đề thực phẩm cho thú cưng, thì càng giúp trau dồi những kiến thức mà chúng ta chưa biết đến từ trước nay. Và phần lớn những gì con người học được là tự tìm hiểu mà có. Dinh dưỡng và vật nuôi là những chủ đề rất thú vị và đáng để được nghiên cứu.
