Ngộ độc chì ở mèo
Ngộ độc chì ở mèo là một tình trạng y khoa xảy ra do nồng độ chì kim loại trong máu tăng. Chì có khả năng phá vỡ và hủy hoại các chức năng tế bào bình thường và có thể ảnh hưởng đến nhiều hệ thống trên khắp cơ thể. Một trong những cách mà chì có thể ảnh hưởng xấu đến cơ thể là bằng cách thay thế và thay thế canxi và kẽm trong cơ thể, cả hai đều quan trọng đối với chuyển hóa tế bào bình thường. Ngộ độc chì có thể dẫn đến tử vong nếu mèo không được điều trị kịp thời.
Một số lượng lớn các nguồn chì đã được mô tả và phân loại của các nguồn này có thể khác nhau tùy theo các vị trí địa lý khác nhau. Những ngôi nhà và tòa nhà cũ thường là nguồn chì tiềm năng, vì bụi chì hoặc mảnh vụn từ sơn chì cũ làm tăng cơ hội tiếp xúc. May mắn là, ngộ độc chì không thường thấy ở mèo, đặc biệt là so với chó.
Triệu chứng và phân loại
Các triệu chứng của ngộ độc chì chủ yếu liên quan đến hệ tiêu hóa (GI) và hệ thần kinh trung ương (CNS). Ví dụ, các triệu chứng liên quan đến hệ tiêu hóa có phơi nhiễm mãn tính và mức độ thấp, trong khi các triệu chứng của hệ thần kinh trung ương phổ biến hơn ở phơi nhiễm cấp tính ở con non. Một số triệu chứng phổ biến hơn bao gồm:
- Nôn mửa
- Tiêu chảy
- Lờ phờ
- Chán ăn
- Đau bụng
- Trào ngược (do phì đại thực quản)
- Yếu
- Chứng cuồng loạn (hoảng loạn và lo lắng)
- Mù
- Các bất thường ở tiền đình, bao gồm chứng giật nhãn cầu (đảo mắt) và mất điều hòa, như thể con mèo bị chóng mặt
Nguyên nhân
- Nuốt phải chì – nguồn chì có thể bao gồm vụn sơn, ắc quy xe hơi, chất hàn, vật liệu làm ống nước, vật liệu bôi trơn, lá chì, quả bóng golf hoặc bất kỳ vật liệu nào khác có chứa chì
- Sử dụng đồ đựng thức ăn bằng gốm tráng men không đúng cách
- Sơn chì và bụi hoặc đất nhiễm chì là những nguồn phổ biến nhất
- Nước nhiễm chì
Chẩn đoán
Bạn sẽ cần phải cung cấp bệnh sử toàn diện dẫn đến sự khởi phát các triệu chứng của mèo, bao gồm những tiếp xúc trước đó với các vật liệu có chứa chì, nếu có thể Sau khi ghi lại các thông tin của mèo, bác sĩ thú y sẽ tiến hành kiểm tra sức khỏe toàn diện. Các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm sẽ bao gồm xét nghiệm công thức máu đầy đủ, xét nghiệm sinh hóa và phân tích nước tiểu – kết quả có thể cho biết các thông tin hữu ích cho việc chẩn đoán ban đầu.
Các xét nghiệm máu có thể cho thấy các tế bào hồng cầu có kích thước không đồng đều (hồng cầu không đều), các tế bào hồng cầu có hình dạng bất thường (bệnh hồng cầu biến dạng), hồng cầu có nhiều sắc (hồng cầu đa sắc, giảm sắc hồng cầu) và tăng số lượng bạch cầu trung tính. Kết quả phân tích nước tiểu thường không đặc hiệu và ở một số mèo bệnh, nồng độ glucose bất thường có thể được nhìn thấy trong nước tiểu.
Nếu mèo của bạn xuất hiện tất cả các biểu hiện của ngộ độc chì, bác sĩ sẽ sử dụng các xét nghiệm cụ thể hơn để có thể xác định mức độ chì trong cả máu và mô cơ thể.
Điều trị
Nhiễm độc chì nên được coi là một tình trạng khẩn cấp cần được chăm sóc ngay lập tức. Thông thường, liệu pháp lấy chì (chelation therapy) – một liệu pháp giải độc, trong đó các chất càng hóa được truyền qua miệng để liên kết chì được tìm thấy trong hệ thống tiêu hóa và ngăn chặn sự hấp thụ thêm – là giai đoạn đầu tiên trong quá trình điều trị. Có nhiều loại tác nhân càng hóa cho các loại ngộ độc khác nhau và việc lựa chọn tác nhân càng hóa sẽ được thực hiện bởi bác sĩ thú y điều trị.
Bác sĩ thú y cũng có thể thực hiện rửa dạ dày để loại bỏ và làm sạch các chất trong dạ dày nếu chì đã được ăn vào trong vòng vài giờ chăm sóc y tế. Phương pháp này sử dụng nước để rửa, làm sạch, dọn dẹp khoang dạ dày và đường tiêu hóa của chất độc.
Ngoài ra còn có một số loại thuốc có thể giúp giảm lượng chì trong cơ thể, đặc biệt là trong trường hợp nồng độ chì trong máu rất cao. Các triệu chứng khác của mèo sẽ được điều trị một cách phù hợp.
Chăm sóc
Hầu hết mèo sẽ phục hồi trong vòng 24 đến 48 giờ sau khi điều trị ban đầu. Tiên lượng ở động vật bị ảnh hưởng là tích cực nếu được điều trị nhanh chóng; tuy nhiên, những con mèo bị co giật không kiểm soát sẽ có tiên lượng không tốt.
Vì con người và các động vật khác có nguy cơ ngộ độc từ cùng nguồn chì đó nên bác sĩ thú y cần phải báo cáo vụ việc với các cơ quan có liên quan. Bạn có thể cần xác định nguồn chì để tránh tiếp xúc với người hoặc động vật. Nếu nguồn chì không được xác định và loại bỏ, các tình trạng ngộ độc chì tiếp theo sẽ có thể xảy ra và có thể gây ra rủi ro lớn hơn.
Phòng ngừa
Ngăn chặn sự tiếp xúc của con người cũng như động vật với bất kỳ nguồn chì nào. Loại bỏ các vật liệu có chứa chì khỏi sự tiếp cận dễ dàng (ắc quy xe hơi, vật liệu ống nước, sơn) và đặt các vật chứa chì ở những nơi kín hoặc khó tiếp cận (chẳng hạn như đồ dùng bằng chì cổ xưa hoặc chỉ dùng để trang trí) để tránh tiếp xúc trong tương lai. Nếu bạn sống trong một ngôi nhà cũ (đặc biệt là trước năm 1950), bạn có thể cân nhắc đén việc kiểm tra các lớp sơn bên dưới để tìm hàm lượng chì, làm theo các cách để chứa chì. Hệ thống đường ống là một nguồn chì tiềm năng khác, vì các đường ống cũ bị ăn mòn theo thời gian, làm rò rỉ chì xuống nước khi nó đi qua các đường ống. Đất nền xung quanh nhà cũng có thể có hàm lượng chì cao đến mức nguy hiểm. Vì sơn cũ từ nhà cửa và các tòa nhà có thể ngấm vào mặt đất theo thời gian khi sơn xuống cấp.
