Ngộ độc chất chống đông là một trong những dạng ngộ độc phổ biến nhất ở động vật nhỏ, và điều này là do nó thường xảy ra ở các hộ gia đình. Ngộ độc chất chống đông thường xảy ra khi chất chống đông chảy ra từ bộ tản nhiệt của xe hơi, và bị thú nuôi liếm phải. Chó của bạn cũng có thể tiếp xúc với chất chống đông đã được cho vào bồn cầu trong những tháng lạnh để chống “đông” ống nước của họ. Ngay cả khi bạn không làm việc đó ở nhà thì cũng nên thận trọng khi đến thăm nhà người khác, hoặc khi đi nghỉ mát vào mùa đông.
Độc tố ethylene glycol chính là thứ làm cho chất chống đông gây chết người. Do chất này mà chó đã lỡ tiêu thụ một lượng lớn ethylene glycol trước khi kịp ngừng lại do dư vị của nó nhưng lúc đó đã quá muộn. Không cần tới một lượng đáng kể ethylene glycol để có thể gây tổn thương chết người cho hệ thống; ít hơn ba ounce (hoặc 88 ml) chất chống đông là đủ để đầu độc một con chó cỡ trung bình. Ngộ độc chất chống đông tác động đến não, gan và thận.
Ethylene glycol cũng được tìm thấy trong chất làm mát động cơ và chất lỏng phanh thủy lực.
Triệu chứng
Một số dấu hiệu phổ biến của ngộ độc chất chống đông ở chó và mèo bao gồm:
- Hành vi như bị say rượu
- Cực khoái/ Hoảng loạn
- Di chuyển loạng choạng, chuyển động không kiểm soát được
- Buồn nôn/Ói mửa
- Đi tiểu quá mức
- Tiêu chảy
- Nhịp tim nhanh
- Trầm cảm
- Yếu ớt
- Co thắt/ co giật / run rẩy
- Ngất xỉu
- Hôn mê
Chẩn đoán
Bác sĩ thú y sẽ thực hiện kiểm tra sức khỏe tổng quát thú cưng khi đã xem xét đến các triệu chứng và những tai nạn có thể đã làm mắc bệnh. Xét nghiệm công thức máu toàn bộ sẽ được tiến hành, bao gồm thu thập hồ sơ máu hóa học, phân tích máu, và phân tích nước tiểu. Bác sĩ thú y của bạn sẽ cần kiểm tra dịch nôn hoặc phân, nếu có thể, vì nó có thể giúp bác sĩ thú y chẩn đoán loại ngộ độc và tiến hành điều trị. Việc điều trị cũng sẽ được dựa trên tiền sử bệnh của chó do bạn trình bày, vì vậy bạn sẽ cần phải càng chi tiết càng tốt.
Điều trị
Khi chắc chắn rằng chó đã ăn phải chất chống đông, sơ cứu tại chỗ ngay lập tức bằng cách cố gắng gây nôn bằng dung dịch hydrogen peroxide – một muỗng cà phê cho mỗi 5 pound trọng lượng cơ thể, không quá ba muỗng cà phê một lần. Phương pháp này chỉ nên được sử dụng nếu mắc phải độc tố trong hai giờ trước đó và chỉ nên cho uống ba lần, cách nhau khoảng 10 phút. Nếu thú cưng không nôn sau liều thứ ba, hãy ngừng thuốc và lập tức đến cơ sở thú y gần nhất.
Bạn có thể gọi bác sĩ thú y trước khi cố gắng gây nôn, vì với một số chất độc, khi trào ngược qua thực quản có thể gây nguy hiểm nhiều hơn so với khi đã đi xuống ruột. Không sử dụng bất cứ thứ gì mạnh hơn hydrogen peroxide mà không có sự đồng ý của bác sĩ thú y, và không gây nôn trừ khi bạn hoàn toàn chắc chắn về những gì chó đã ăn vào. Ngoài ra, nếu thú cưng của bạn đã ói mửa, đừng cố ép nôn thêm.
Cuối cùng, không gây ói mửa nếu chó đã bất tỉnh, khó thở, hoặc có biểu hiện đang đau đớn hoặc sốc nghiêm trọng. Cho dù thú cưng của bạn bị nôn mửa hay không, sau khi sơ cứu, phải đến cơ sở thú y ngay lập tức. Bác sĩ thú y sẽ giải độc một cách an toàn, chẳng hạn như dùng than hoạt tính để ngăn chặn sự hấp thu độc tố và 4-methylpyrazole, có thể điều trị ngộ độc chất chống đông rất hiệu quả nếu dùng ngay sau khi tiêu thụ chất chống đông. Chó của bạn có thể cần phải được chăm sóc đặc biệt để ngăn ngừa suy thận.
Chăm sóc
Chó đã tiêu thụ chất chống đông với số lượng ít có thể sống sót, nhưng sẽ bị suy thận trong vòng vài ngày. Thật không may, tử vong do su thận khi bị ngộ độc chất chống đông là vô cùng phổ biến.
Phòng ngừa
Có thể dễ dàng tránh ngộ độc chất chống đông bằng cách làm theo một vài biện pháp phòng ngừa đơn giản như sau:
- Giữ kín các thùng chứa chất chống đông và cất giữ ngoài tầm với của vật nuôi.
- Cẩn thận không làm đổ chất chống đông, và nếu nó bị đổ ra, hãy đảm bảo lau sạch kĩ lưỡng ngay lập tức.
- Vứt bỏ đúng cách các thùng chứa chất chống đông đã sử dụng.
- Kiểm tra bộ tản nhiệt của xe của bạn thường xuyên, và sửa chữa rò rỉ ngay lập tức.
- Không cho phép chó của bạn đi lang thang mà không được giám sát ở nơi có thể tiếp xúc với chất chống đông (ví dụ: đường, máng xối, nhà để xe và đường lái xe).
- Hãy tìm hiểu về cách chất chống trong khu vực nhà để phòng ngừa việc vô ý ngộ độc.
