Chó bị nhiễm độc asen
Asen là một loại khoáng kim loại nặng, thường là thành phần hóa học trong các sản phẩm tiêu dùng như thuốc diệt cỏ (hóa chất để diệt các loại thực vật), thuốc trừ sâu (hóa chất diệt sâu bệnh, côn trùng), chất bảo quản gỗ và trong một số thuốc để điều trị kí sinh trùng máu như giun chỉ. Trong các loại thuốc điều trị kí sinh trùng, liều lượng asen nằm trong mức cho phép và không gây hại cho chó, nhưng dùng quá liều có thể dẫn đến nhiễm độc. Trong hầu hết các trường hợp, chó bị nhiễm độc khi vô tình ăn phải các sản phẩm có chứa asen.
Triệu chứng và các dạng bệnh
Trong trường hợp bị nhiễm asen cấp tính, chó sẽ có các triệu chứng sau:
- Nôn mửa
- Tiêu chảy
- Đau bụng
- Hôn mê
- Đi loạng choạng
- Đại tiện ra máu
- Kiệt sức
- Cơ thể cảm thấy lạnh bất thường, đặc biệt ở tai và chân
- Mất ý thức
- Nếu không được điều trị hoặc nhiễm độc nặng, có thể dẫn đến tử vong
- Các triệu chứng mãn tính gồm chán ăn và sụt cân
Nguyên nhân
- Nuốt phải các sản phẩm chứa asen
- Dùng quá liều thuốc có chứa asen để điều trị giun chỉ ở chó.
Chẩn đoán
Hồ sơ sức khỏe có vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán nhiễm độc asen. Bác sĩ thú y sẽ cần biết những sản phẩm chứa asen ở nhà bạn. Bạn sẽ cần cung cấp hồ sơ sức khỏe toàn diện của chó, các triệu chứng khởi phát và bất cứ tình huống nào có thể dẫn đến tình trạng này. Các loại thuốc được kê cho chó gần đây cũng có ích cho việc chẩn đoán. Thông thường, chó sẽ được đưa đến chỗ bác sĩ do đột nhiên nôn mửa không rõ nguyên nhân. Tuy nhiên, chỉ một vài người nói đã nhìn thấy chó nhà họ ăn các sản phẩm chứa asen nên đây có thể không phải một triệu chứng rõ ràng. Bác sĩ sẽ thực hiện xét nghiệm công thức máu toàn diện, phân tích thành phần hóa học máu và xét nghiệm nước tiểu. Có thể cũng cần lấy mẫu axit dạ dày để kiểm tra. Sự có mặt của asen trong máu hoặc axit dạ dày sẽ giúp xác định chẩn đoán. Trong trường hợp ngộ độc asen mãn tính, nồng độ asen trong cơ thể có thể được đánh giá nhờ mẫu tóc, do asen lắng đọng trong tóc sau khoảng thời gian dài.
Nếu có thể, bạn nên lấy mẫu chất nôn hoặc tiêu chảy để đưa bác sĩ thú y. Việc lấy mẫu này sẽ giúp quy trình chẩn đoán nhanh hơn, giúp chú chó được điều trị kịp thời trước khi bệnh trở nên nguy hiểm hơn.
Điều trị
Ngộ độc asen cấp tính là trường hợp khẩn cấp và thời gian là yếu tố quan trọng quyết định sự thành công của việc điều trị. Nôn sẽ giúp thải phần lớn các chất độc ra ngoài. Tuy nhiên, nếu không được gây nôn ngay sau khi nuốt phải asen, bác sĩ sẽ cần rửa dạ dày để rửa sạch axit trong dạ dày. Do asen gây tổn thương nghiêm trọng ở gan và thận, cần lọc máu cho những chú chó bị suy thận do nhiễm asen. Mục đích chính của việc điều trị là loại bỏ chất độc ra khỏi cơ thể, do đó bác sĩ thường truyền dịch và dùng các loại thuốc thúc đẩy bài tiết. Ngoài ra, một số hợp chất có thể tạo liên kết với các kim loại nặng như asen thường được dùng để xúc tác với lượng asen còn lại trong cơ thể. Các chất này vừa làm giảm lượng asen trước khi vượt qua được vách ngăn mạch máu não vừa làm cho asen dễ hòa tan trong nước hơn để có thể rửa sạch khỏi cơ thể. Bác sĩ thú y có thể sử dụng các loại thuốc giải độc chứa các chất như vậy để giúp chó nhanh phục hồi. Chó có thể sẽ cần nhập viện vài ngày đến khi thật sự ổn định và vượt qua tình trạng nguy hiểm.
Tuy nhiên, nếu bạn thực sự chứng kiến chó ăn phải asen, bạn có thể hành động ngay bằng cách gây nôn cho chó ngay lập tức. Hãy gọi cho bác sĩ để được hướng dẫn cách gây nôn an toàn. Nếu qua một khoảng thời gian sau khi ăn asen, chỉ có bác sĩ mới điều trị được cho chó. Nguyên nhân do khi gây nôn, một số chất độc có thể gây hại nhiều hơn khi đi qua thực quản so với khi ở dạ dày, do đó đừng gây nôn trừ khi bạn chắc chắn về những gì chó đã ăn. Nếu chó đã nôn mửa, đừng cố ép nôn thêm.
Không gây nôn khi chó nhà bạn đã bất tỉnh, khó thở hoặc có dấu hiệu bị đau hoặc sốc nghiêm trọng. Cho dù chó có nôn hay không, sau khi sơ cứu ban đầu, cần đưa tới cơ sở thú y ngay lập tức.
Chăm sóc
Sau khi từ viện về nhà, để cho chó nghỉ ngơi và tránh cho chó bị căng thẳng. Thực hiện theo hướng dẫn về thuốc và dinh dưỡng của bác sĩ để điều trị tại nhà. Các thức ăn dễ tiêu hóa thường được khuyến cáo cho chó trong thời gian phục hồi sau ngộ độc.
Đảm bảo các vật chứa hợp chất asen đã được cất kĩ hoặc bỏ đi. Nếu bắt buộc cần giữ trong nhà, cần bảo đảm nằm ngoài tầm với của trẻ em và thú nuôi. Có thể phòng tránh dễ dàng hầu hết các vấn đề phát sinh nếu tuân thủ hướng dẫn xử lý và giữ các hợp chất độc đó.
Luôn quan sát chó và nếu phát hiện hành vi gì bất thường, cần tham khảo ý kiến bác sĩ ngay. Tuy vậy, trong rất nhiều trường hợp nhiễm độc nặng, rất ít chú chó sống sót trừ khi được điều trị từ sớm.
