Tình trạng hung dữ ở chó rất đáng sợ. Không chỉ đối với người được coi là mục tiêu rõ ràng, mà còn đối với chủ nuôi. Sẽ là cơn ác mộng khi một người là chủ nuôi của một thú cưng đã gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho người khác là một cơn ác mộng. Hơn một triệu người bị chó cắn mỗi năm, và đây có lẽ là một con số rất thấp khi bạn tính đến tất cả các vụ chó cắn không được báo cáo. Hầu hết các vết cắn đều nhỏ, nhưng chó cắn chiếm một phần trăm tổng số các trường hợp nhập viện cấp cứu. Một nửa số nạn nhân cũng là trẻ em, thường dưới 10 tuổi.
Các đặc điểm hành vi hung hăng có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng nếu có các nguyên nhân cơ bản khác. Những đặc điểm như vậy thường không được xác định trước dựa trên độ tuổi, giống hay giới tính. Tuy nhiên, nếu một con chó con có dấu hiệu của những đặc điểm này, nó có thể có nguồn gốc di truyền, và tình trạng này có thể trở thành một vấn đề lâu dài. Không có cách chữa trị cho những đặc điểm tính cách này, nhưng có nhiều cách để làm giảm thiểu sự cố và ngăn chặn hành vi trở nên nghiêm trọng.
Các triệu chứng và phân loại bệnh
Nhiều dấu hiệu hung dữ kèm theo tư thế và biểu hiện sợ hãi trên khuôn mặt, và với hành vi phục tùng. Một số con chó thể hiện những dấu hiệu này nếu chúng bị dồn vào thế bí, cảm thấy như chúng không thể trốn thoát, hoặc bị khiêu khích. Có rất nhiều loại hung dữ, bao gồm hung dữ với chó khác, do tính thống trị, để bảo vệ, liên quan đến sở hữu, liên quan đến lãnh thổ, để săn mồi, từ chó mẹ và hung dữ do sợ hãi, đau đớn, hoặc bị phạt. Trong số đó, các dấu hiệu của loại sợ hãi gây khó chịu bao gồm:
- Thái độ “lạnh lùng”
- Gầm gừ
- Sủa
- Táp, đớp
- Đầu ngẩng lên
- Đuôi dựng lên
- Nhìn chằm chằm
- Mặt bất động
Ngược lại, các dấu hiệu của hung hăng phòng thủ bao gồm:
- Đầu hạ thấp
- Đuôi cụp xuống
- Co dúm mình
Nguyên nhân
Hành vi hung hăng ở chó chủ yếu là do:
- Động dục
- Yếu tố di truyền
- Lai cận huyết
- Môi trường
- Hành vi thứ hạng trong đàn
Hành vi hung dữ, sợ hãi và phòng thủ cũng có thể là một phản ứng bình thường đối với một số con chó, tùy thuộc vào hoàn cảnh. Những con vật bị lạm dụng, bị đối xử thô bạo hoặc bị trừng phạt nặng nề đã được biết sẽ biếu hiện một số hoặc tất cả những hành vi này. Ngoài ra, điều kiện sống, bị tấn công hoặc gây sợ hãi bởi một con chó hung dữ khác, chủ nuôi làm hư hỏng hoặc khen ngợi quá nhiều, bị cách ly với con người và bị trẻ nhỏ trêu đùa cũng đóng khiến chó trở nên hung dữ.
Hiểu được giai đoạn tăng trưởng của chó con có thể giúp hiểu được sự hung dữ của nó. Bắt đầu từ 3 tuần tuổi cho đến 14 tuần, chó con rất cần hòa nhập với xã hội. (Nếu bạn mua một chú cún con, tốt nhất là nên mua chó từ 7 đến 8 tuần tuổi). Chó con ở giai đoạn từ 8 đến 10 tuần tuổi rất hay sợ hãi và cần phải được mọi người xung quanh đối xử nhẹ nhàng (nghĩa là, không có kỷ luật khắc nghiệt ở độ tuổi này).
Chó bước vào độ tuổi vị thành niên khi 14 tuần tuổi và kết thúc khi đạt được sự trưởng thành về giới tính — khoảng 15 tháng tuổi. Nếu không được hòa nhập xã hội vào thời điểm nó được 14 tuần tuổi, bạn có thể sẽ không bao giờ tin tưởng nó khi ở xung quanh con người hoặc những con chó khác. Từ khi bắt đầu bước vào độ tuổi vị thành niên đến tuổi trưởng thành, chó con có xu hướng sủa người lạ và trở nên phòng thủ hơn. Con đực bắt đầu nhấc chân khi đi tiểu trong giai đoạn này. Cần phải giới thiệu chúng với người lạ trong nhà – người lớn, trẻ nhỏ và những con chó khác – trong giai đoạn này.
Những con chó được nuôi dưỡng để bảo vệ – chó Doberman, Akita, và Rottweiler – hung dữ hơn bởi bản chất của chúng. Những con chó được lai để giết thú săn nhỏ, chẳng hạn như chó săn, giữ lại đặc điểm này. Những con chó đực không bị thiến, con cái đang động dục, và con cái đang nuôi con cũng thường trở nên hung dữ.
Còn do thứ hạng trong đàn của con chó. Điều này được thiết lập dưa trên cách chúng quan sát thế giới. Và ngôn ngữ cơ thể là công cụ để thiết lập thứ hạng của chó trong đàn. Nó sẽ coi bạn và gia đình của bạn như là thành viên trong đàn của nó và sẽ cố gắng để thiết lập thứ hạng của nó bằng cách thách thức các thành viên phục tùng hơn, chẳng hạn như trẻ em. Nếu con vật gầm gừ trong khi bảo vệ thức ăn của nó, hãy xử lý hành vi này ngay lập tức. Nếu những loại hành vi này không được thay đổi, chó sẽ dần dần giành được sự thống trị đối với một số hoặc tất cả các thành viên trong gia đình.
Chẩn đoán
Việc chẩn đoán thường được thực hiện nhờ quan sát hành vi thống trị, sự hung dữ do xung đột và hung dữ để dành thứ hạng xã hội. Hiện tại không có loại thuốc nào được cấp phép để điều trị tính hung dữ ở chó. Huấn luyện sửa đổi hành vi là phương pháp điều trị được đưa ra.
Điều trị
Điều trị tập trung vào vấn đề và sẽ không chữa được vấn đề, vì không có cách chữa trị. Chủ sở hữu của con chó sẽ được đào tạo về kỹ thuật quản lý hành vi để giúp chó khi nó giận dữ. Kỹ thuật thư giãn và làm giảm sự mẫn cảm được sử dụng để giúp chó vượt qua nỗi sợ hãi của nó. Các thiết bị như rọ mõm có thể có hiệu quả khi chó ở xa nhà. Tất cả phương pháp điều trị đều tập trung vào việc ngăn ngừa thương tích cho con người, động vật khác và cho chó.
Không cho phép chó đạt được sự thống trị đối với bất kỳ người nào. Ngoài ra, khi chọn một con chó, bạn nên xem xét một cách thực tế về tính cách của bản thân mình. Ví dụ, đừng có một con chó hung dữ nếu bạn là người hiền lành và dịu dàng.
Bạn nên cho chúng chơi với những con chó không hung dữ khác để sự thân thiện sẽ xoa dịu chúng. Nếu bạn có một chú chó già hung dữ, hãy khen ngợi chúng với những hành vi tốt và kỷ luật nhẹ nhàng đối với những hành vi không thể chấp nhận được. Chúng nên ngồi trên chỉ huy, ngồi trước khi đi ra ngoài cửa, v.v. Điều này khẳng định rằng bạn là người thống trị trong gia đình. Ngoài ra, việc thiến chó đực là chưa đủ, nhưng nó giúp ngăn chặn sự hung dữ thống trị.
Sinh hoạt và kiểm soát
Chó nên được theo dõi liên tục. Ngoài việc theo dõi, chủ nuôi cần phải thường xuyên thực hiện các ký thuật đã được đưa ra để giảm sự hung dữ của chó và cải thiện khả năng hòa nhập xã hội của nó.
Nếu bạn nghi ngờ khả năng thực hiện những hành động này của mình, hãy hỏi bác sĩ thú y để được tư vấn thêm và được gợi ý các trung tâm đào tạo hành vi trong khu vực của bạn.
Phòng ngừa
Hòa nhập xã hội sớm cũng là biện pháp phòng ngừa rất quan trọng. Hành vi đuổi theo trẻ em hoặc người đi đường và nhảy lên người nên bị cấm. Hơn nữa, chó không nên chơi các trò chơi quá hung hăng và hình phạt thể xác là không bao giờ thích hợp. Áp dụng những điều này và các gợi ý được liệt kê trước đó có thể giúp giảm tỷ lệ hành vi có yếu tố sợ hãi và hung dữ.
