Bệnh viêm đường ruột (IBD) là một nhóm các bệnh về đường tiêu hóa mà chưa rõ nguyên nhân cụ thể. IBD dẫn đến tình trạng viêm ở ruột. Ở động vật bị bệnh, các triệu chứng mãn tính được cho là có liên quan đến hệ tiêu hóa. Mèo Xiêm được cho là có dễ bị mắc IBD hơn.
Triệu chứng và phân loại
- Tiêu chảy
- Sụt cân
- Mệt mỏi
- Trầm cảm
- Nôn mửa mãn tính, gián đoạn
- Xì hơi (đầy hơi)
- Đau bụng
- Bụng sôi ùng ục
- Phân dính máu đỏ tươi
- Lông khô yếu
Nguyên nhân
Mặc dù chưa có nguyên nhân nào được làm rõ, nhưng người ta cho rằng có nhiều nguyên nhân. Quá mẫn cảm với vi khuẩn và/hoặc dị ứng thực phẩm bị nghi là nguyên nhân chính gây bệnh này. Các chất gây dị ứng thực phẩm bị nghi là nguyên nhân chính gây bệnh này bao gồm các protein của thịt, phụ gia thực phẩm, màu thực phẩm, chất bảo quản, protein của sữa và gluten (lúa mì). Yếu tố di truyền cũng bị nghi gây ra IBD.
Chẩn đoán
Bác sĩ thú y sẽ hỏi bệnh sử chi tiết và các câu hỏi liên quan đến thời gian và tần suất của các triệu chứng. Một cuộc kiểm tra thể chất toàn diện sẽ được tiến hành và sau khi kiểm tra, bác sĩ thú y sẽ thực hiện các xét nghiệm thường quy trong phòng thí nghiệm, bao gồm xét nghiệm công thức máu đầy đủ, phân tích thành phần sinh hóa và phân tích nước tiểu. Kết quả của các xét nghiệm thường quy trong phòng thí nghiệm thường là bình thường. Ở một số mèo bệnh, thiếu máu và số lượng bạch cầu cao bất thường (như trong nhiễm trùng) có thể hiện diện. Ở những con mèo mắc IBD, nồng độ protein và men gan bất thường cũng có thể được phát hiện. Trong khi đó, kiểm tra phân được tiến hành để xác minh sự hiện diện của tình trạng nhiễm ký sinh trùng.
Bác sĩ thú y có thể tiến hành các xét nghiệm để xác định nồng độ cobalamin và folate trong máu để đánh giá chức năng của ruột non. Các hình ảnh X-quang thông thường ở những con mèo bệnh này thường cho kết quả bình thường. Bác sĩ thú y có thể tiến hành các xét nghiệm tương phản Bari để đánh giá chi tiết hơn. Bari làm rõ hình ảnh của các cơ quan hơn. Nó thường được dùng bằng đường uống, sau đó là một loạt các xét nghiệm X quang khi bari di chuyển xuống dưới trong đường tiêu hóa. Những bất thường ở thành ruột, như độ dày gia tăng, có thể được nhìn thấy qua các xét nghiệm tương phản bari. Tương tự, siêu âm có thể giúp xác định những thay đổi trong thành ruột. Các xét nghiệm cụ thể hơn sẽ được thực hiện để loại trừ nếu chất gây dị ứng thực phẩm có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng này. Lấy một mẫu mô nhỏ từ ruột mèo bằng phương pháp phẫu thuật cũng có thể xác nhận chẩn đoán.
Điều trị
Ở hầu hết các con mèo, IBD không thể được “chữa khỏi” nhưng có thể kiểm soát được. Tuy nhiên, ngay cả sau khi phục hồi hoàn toàn, tình trạng tái phát có thể diễn ra phổ biến. Mục tiêu chính của việc điều trị là làm ổn định trọng lượng cơ thể, cải thiện các triệu chứng tiêu hóa và giảm phản ứng của hệ miễn dịch. Do đó, thuốc ức chế miễn dịch và kháng sinh là các thành phần chính của liệu pháp. Ngoài ra, cobalamin được dùng ở một số con mèo để điều trị tình trạng thiếu hụt.
Trong các trường hợp mất nước, liệu pháp thay thế dịch được tiến hành để khắc phục tình trạng thiếu chất dịch. Mèo bị nôn mửa liên tục thường không được cho uống bất cứ thứ gì và có thể cần điều trị bằng liệu pháp truyền dịch cho đến khi hết nôn. Quản lý chế độ ăn uống là một phần thiết yếu khác của liệu pháp, với chế độ ăn kiêng không gây dị ứng được khuyến cáo nhất. Thông thường sẽ mất khoảng hai tuần để quan sát phản ứng của mèo với chế độ ăn như vậy.
Chăm sóc
Tiên lượng ngắn hạn ở hầu hết mèo là rất tốt, nhưng trong trường hợp bệnh nặng, tiên lượng thường rất kém. Một lần nữa, điều quan trọng cần lưu ý là IBD không thể chữa khỏi được, nhưng có thể kiểm soát được ở hầu hết mèo. Hãy kiên nhẫn với các phương pháp điều trị do bác sĩ thú y đưa ra và tuân thủ nghiêm ngặt các khuyến cáo về chế độ ăn uống. Ở những con mèo bệnh đã ổn định, thường sẽ cần phải khám lại hàng năm.
